Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: CEM YAZICI
Danışman: Ersen Varlı
Özet:
Tulum Doğu Karadeniz bölgesinde çoğunlukla "Yol Havası", "Horon", "Atma Türkü" ve "Destan" olarak isimlendirilen geleneksel müzik türlerinin icra edildiği geleneksel olarak düğünler, yayla göçleri, uğurlamalar, karşılamalar, bayramlar ve çeşitli etkinliklerde kullanılan bir çalgıdır. Bu etkinliklerdeki ortamlar çoğunlukla köy meydanı, köy kahvesi, köy konakları ve yayla meydanı (vanak) gibi ortamlardır. Tulum çalgısında ses sahası ve farklı dizilerde çalabilmekle ilgili birçok geliştirme çalışmaları günümüze kadar sürdürülmüştür. Bu geliştirmeler çoğunlukla modern ortamlarda ve farklı müzik türleri içerisinde icra yapabilmekle ilişkili olarak yapılmıştır. Bu şekilde günümüzde Türkiye'de pop, rock, reggae ve hatta klasik müzik gibi müzik türlerinde icralar gerçekleştirebilen tulum son 30 yılda özellikle "Anadolu Rock" tarzında birçok albüm projesi kaydedilmiştir ve günümüzde de kaydedilmektedir. Diğer yandan tulumun belgesellerde, dizi ve filmlerde fon müziği olarak kullanılması tulum çalgısının icra ortamlarında tarihsel süreçte önemli değişikliklere neden olmuştur. Eski dönemlerde sadece geleneksel ortamlarda ve etkinliklerde icra edilen tulum, şimdilerde albümlerde ve konserlerde çalınan her türlü modern icra ortamlarında görülen profesyonel bir çalgıya dönüşmüştür. Birinci bölüm içerisinde; çalışmanın amacı, kapsamı, metodolojisi ve kuramsal çerçevesi ortaya konulmaya çalışılmıştır. İkinci bölümde; Doğu Karadeniz müzikal yapısı içerisinde tulum çalgısı başlığı altında Doğu Karadeniz Bölgesi geleneksel çalgılarından bahsedilip, bölgedeki geleneksel müzikal türler ele alınmıştır. Üçüncü bölümde; Tulum çalgısında önemli tarihsel aşamalar, günümüzde tulum çalgısının müzik endüstrisindeki durumu, icra edildiği geleneksel ortamlardan ve günümüzde yeni icra edildiği ortamlardan bahsedilmiştir. Dördüncü bölümde; Tulumun popülerleşmesi sürecinde meydana gelen icra ve mekân farklılıkları ele alınarak, Tulum çalgısında günümüz icra ortamlarına adaptasyon için yapılan geliştirme çalışmaları, günümüzde icra edildiği mekânlar ve bu popülerleşme sürecinin Tulum çalgısında meydana getirdiği değişim süreçlerinin analiziyle sonuç kısmına gelinmiştir.