Tavuk, yerli ördek ve güvercinlerde Plexus Brachialis'in oluşumu ve plexus oluşumuna katılan Temel Rami Ventrales'teki Sinir Fasciculus'larının sayı, çap, yerleşim ve dağılımlarının makroanatomik ve subgros incelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 1996

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Hüseyin Yıldız

Danışman: ALİ BAHADIR

Özet:

Bu araştırma, kanatlı sinirleri üzerinde yapılacak çalışmalara temel oluşturması ve türler arasında fonksiyonel değişikliğe bağlı olarak plexus brachialis'in gerek morfolojik gerekse morfometrik benzerlik ve farklılıklarının incelenmesi amacı ile planlandı. Çalışmada 10'ar adet tavuk, yerli ördek ve güvercin kullanıldı. Plexus brachialis'in oluşumuna katılan ramus ventralis'ler, plexus gövdesi ve ondan çıkan sinirler diseke edildi. Morfolojik bulgular tespit edildikten sonra deneme çalışmalarında belirlenmiş düzeylerden 0.2-0.4 cm. kalınlığında enine sinir kesitleri alındı. Sinir kesit yüzeyleri boyandıktan sonra stereomikroskopta morfometrik ölçümleri alındı. Plexus brachialis'in, tavuk ve ördekte C13, C14, C15, Thı ve Th2, güvercinde ise Cn, Cn, C13 ve Thı tarafindan oluşturulduğu gözlendi. Plexus'u oluşturan temel ramus ventralis'lerin tavuk ve ördekte Cı4, C15 ile Thı, güvercinde ise Ci2, C13 ve Thı olduğu saptandı. En uzun ramus ventralis'in tavukta 1.34 ± 0.01 cm ile Thı, ördekte 1.30 ± 0.04 cm ile Cu, güvercinde 1.00 ± 0.02 cm ile Cn olduğu görüldü. Ramus ventralis'ler birer adet sinir fascicul'ü içermekte olup, en büyük çaplı olanı tavukta 1.32 ± 0.05 mm ve ördekte 1.43 ± 0.08 mm ile Cıs, güvercinde ise 1.27 ± 0.07 mm ile C13 'ün olduğu saptandı.Plexus brachialis, columna vertebralis'in ventrolateral'inde, scapula'nin ventral'inde, kursağın caudal'inde şekillendiği görüldü. En uzun ve en geniş değerlerine tavukta rastlanıldı. Plexus brachialis'in ramus ventralis'ler arasında gerçekleşen fascicul alış-verişi ile oluştuğu gözlendi. Plexus'u oluşturan ramus ventralis'lerdeki fascicul sayısının üç türde de plexus gövdesindeki fascicul sayısından daha az olduğu saptandı. Tavukta plexus brachialis'in, ördek ve güvercinden farklı olarak iki aşamada şekillendiği tespit edildi. Tavuk ve güvercinde plexus'un cranial demetleri fasciculus dorsalis'i, caudal demetleri fasciculus ventralis'i oluştururken, ördekte craniolateral demetlerin fasciculus dorsalis'i, caudomedial demetlerin fasciculus ventralis'i oluşturduğu saptandı. Tavuk ve güvercinde fasciculus dorsalis'in cranial demetlerince n. axillaris, caudal demetlerince n. radialis oluşurken, ördekte n. axillaris'in craniolateral, n. radialis'in caudomedial demetlerce şekillendirildiği tespit edildi. N. radialis'in kanadın extensor kasları ile dorsal ve lateral yüzü derisini innerve ettiği saptandı. N. medianoulnaris, fasciculus ventralis'in tavukta caudal, ördekte craniolateral, güvercinde ise lateral demetlerince oluşurken, n. pectoralis'in tavukta cranial, ördekte caudomedial, güvercinde medial demetlerince şekillendiği saptandı. Tavuk ve ördekte art. cubiti'nin lcm. proximaTinde n. medianoulnaris'in cranial demetleri n. medianus'u, caudal demetleri n. ulnaris'i oluştururken güvercinde caudomedial demetlerin n. medianus'u, craniolateral demetlerin n. ulnaris'i oluşturduğu görüldü. N. medianus'un antebrachium'un üst kısmının, n. ulnaris'in ise alt kısmının kas ve derisini innerve ettiği tespit edildi.Kanatta seyreden sinirlerin distal'e uzandıkça çaplarında azalma olduğu belirlendi.