Böbrek nakli sonrası magnezyum düzeyindeki değişikliklerin glukoz metabolizması üzerine etkisinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Rafet Oflaz

Danışman: BÜLENT GÖREN

Özet:

Bu çalışmada, böbrek nakli sonrası magnezyum ile glukoz ve insülin düzeylerindeki değişiklikler arasındaki ilişki ve immünsüpresif ilaçların bu parametreler üzerine etkisi araştırılmıştır. Böbrek nakli yapılan 38 hasta (14 kadın, 24 erkek) çalışmaya dahil edildi. Üç aylık dönemde magnezyum (Mg+2), glukoz, insülin ve insülin direnci (HOMA-IR) ölçüldü. Hastalar iki gruba bölündü (takrolimus-TAC ve siklosporin-CsA). Tüm hastalarda bazale göre post-op serum Mg+2 değerleri anlamlı azaldı, ancak post-op 1 ve 3. ay değerleri arasında fark yoktu. CsA ve TAC gruplarında pre-op değerler ile karşılaştırıldığında Mg+2 değerleri anlamlı düştü. TAC grubundaki post-op 1. ay ve 3. ayda Mg+2 düzeylerindeki azalma CsA grubundan daha fazlaydı. Hipomagnezemi sıklığı pre-op %5,3, 1. ayda %81,6 ve 3. ayda %78,9 bulundu. Post-op 3. ayda hipomagnezemi oranı TAC grubunda (%85,5), CsA (%58,3) grubundan daha yüksekti (p=0,034). Post-op insulin ve HOMA-IR değerleri anlamlı artar iken açlık kan glukozu anlamlı değişmedi. Sadece TAC grubunda serum insulin, açlık kan glukozu ve HOMA-IR değerleri, pre-op ile karşılaştırıldığında post-op 3. ayda anlamlı daha yüksekti. CsA grubuyla karşılaştırıldığında TAC grubunda post-op 3. ay glukoz değerleri (-%7,2'ye karşılık %8,4, p=0,046) daha anlamlı arttı. Ancak CsA ve TAC gruplarında post-op 3. ayda insülin ve HOMA-IR değerlerindeki değişiklikler benzerdi. İnsülin direnci olan hasta sayısı TAC grubunda nakil öncesi %11,5'ten, BN sonrası %50'ye yükseldi. CsA grubunda ise %50'den %33,3'e düştü. Sonuç olarak çalışmamızda böbrek nakli sonrası hiperglisemi, insülin direnci artışı ve hipomagnezemi sıklığı artmaktadır. Hipomagnezemik etki TAC ile daha belirgindir. Böbrek nakli sonrası hiperglisemi, insülin direnci artışı ve hipomagnezemi TAC kullanımı ile ilişkili olabilir.