Bursa'da Yoksulluk ve Yoksullar (Bursa Gazetesine Göre) (1890-1893)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, İLAHİYAT FAKÜLTESİ, İSLAM TARİHİ VE SANATLARI BÖL., Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SÜMEYYE ELİTAŞ SANDIK

Danışman: Mustafa Asım Yediyıldız

Özet:

Toplumlar, genellikle çeşitli açılardan tabakalaşmış bir yapıya sahiptirler. İncelenen dönemde Osmanlı toplumunun da ekonomik açıdan homojen bir yapıya sahip olmadığını, kesin olarak sayısını tespit etmemiz mümkün değilse de en azından bir kısmının yoksul olduğu rahatlıkla söylenebilir. XIX. yüzyıl Bursa'sında yoksulların varlığı da bunu açıkça ortaya koymaktadır. Bu çalışmada Bursa'daki yoksullar hakkında Bursa gazetesine yansıyan bilgilere dayalı olarak yoksulluk, yoksullar, yoksulluğun nedenleri ve yoksullukla nasıl mücadele edildiği incelenmiştir. Yoksullarla ilgili toplum ve devlet, eski gelenek ve kurumların yanında yeni çözüm biçimleri ve kurumlar oluşturmuştur. İstanbul'a yakınlığı ve ticarî ayrıcalıkları sebebiyle refah seviyesi yüksek olan bu şehirde özellikle II. Abdülhamid döneminde din ayrımı yapılmadan yoksullar yalnız bırakılmamaya çalışılmıştır. Darülaceze, Dulhane, Islahhâne ve Gureba hastanesi gibi yeni kurumların tesisi bunun en açık kanıtıdır. Bu kurumlar toplumun dezavantajlı kesimine ücretsiz hizmet vermişlerdir. Bu dönemde yoksulların yaşadığı sıkıntılar, onlara yapılan yardımlarla ilgili Bursa gazetesine yansıyan bilgiler araştırmanın ana malzemesini oluşturmuş ve bunlar tahlil edilmiştir.