Kuyu testlerine dayalı analitik ve sayısal yöntemlerle akifer hidrolik iletkenliğinin belirlenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Gökçen Eryılmaz

Danışman: SERDAR KORKMAZ

Özet:

Son yıllarda büyük gelişmeler gösteren yeraltısuyu kaynaklarını değerlendirme programlarında, akiferlerin hidrolik karakteristiklerinin bilinmesi önem kazanmaktadır. Akifer parametrelerinin belirlenmesi ile o akiferin ne kadarlık bir ihtiyacı, ne kadar süre boyunca karşılayabileceği tespit edilebilir. Pompaj yapılacak yerin jeolojik yapısı, açılan kuyulardan ne kadar verim alınacağının önceden tahmin edilebilmesi, yeraltı suyu planlaması bakımından önemlidir. Bu çalışmada, kuyu testleri ile akiferin hidrolik iletkenliğinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Neojen Mühendislik tarafından Bursa Küçük Sanayi bölgesinde bulunan basınçsız bir akiferde iki adet kuyu açılmıştır. Açılan iki kuyu arasında yaklaşık 33 metre mesafe bulunmaktadır. Kuyularda yapılan deneyler sonucu elde edilen verilere, analitik yöntemler ve sayısal modellemeler uygulanarak akifer parametrelerine ulaşılmaya çalışılmıştır. Açılan kuyulardan birinde, 7, 10 ve 19 lt olmak üzere 3 farklı hacmin her biri ile inkişaf öncesi 3 ve inkişaf sonrası 3 defa olmak üzere toplamda 18 adet slug test yapılmıştır. Analitik yöntem olarak Bouwer-Rice ve Dagan metotları, sayısal modelleme için de MODFLOW kullanılmıştır. Kuyuyu temizlemek amacıyla yapılan inkişaf işleminin, kuyu civarı hidrolik iletkenliğe etkisi incelenmiş ve kuyu performansı üzerindeki etkisi yorumlanmıştır. Diğer kuyuda ise pompalama testleri yapılmıştır. Kademeli pompalama test verileri kullanılarak, Hantush-Bierschenk ve Rorabaugh metotları uygulanmış ve farklı debi değerleri için düşü tahmini yapılmıştır. Bunlara ek olarak, geri dönüm testi (recovery test) ve çoklu pompaj testi (multirate test) ile hidrolik iletkenlik belirlenmeye çalışılmıştır. Ayrıca pompalama testlerinin herbiri, MODFLOW programıyla modellenmiş, grid çözünürlüğüne ve özgül verime dayalı farklı durumlar için simülasyonlar yapılmıştır. Gerçek akiferi en iyi temsil eden durum belirlenmeye çalışılmıştır.