1945-1971 arası dönemde İngiltere'nin Basra Körfezi politikası: Şeyhlikler üzerine bir inceleme


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Hüseyin Faruk Şimşek

Danışman: SEZGİN KAYA

Özet:

İngiltere, 19. yüzyılın başlarında Hindistan merkezli çıkarlarını koruyabilmek için stratejik bir bölge olan Basra Körfezi'ndeki şeyhlikler ile bir anlaşma ilişkisi içerisine girmiştir. Bu ilişki çerçevesinde, 19. yüzyılın sonlarından itibaren şeyhliklerin dış politikalarını kontrolü altına alan ve emperyal rekabetin yaşandığı bu dönemde başka yabancı güçlerin bölgeye girişini engelleyen İngiltere, 1945 sonrası dönemde Hindistan'ın bağımsızlığını kazanmış olmasına rağmen petrol merkezli yeni çıkarların oluşması üzerine bölge ile olan bağını daha da derinleştirmiştir. Bu dönemden itibaren İngiltere şeyhliklerin iç işlerine daha fazla müdahil olmuş ve şeyhliklerin bürokratik sistemleri, İngiliz diplomatlar ve danışmanlar eliyle bizzat inşa edilmiştir. İngilizler tarafından inşa ve kontrol edilen bürokratik yapı, günümüzde İngiltere'nin bölge ülkeleri üzerindeki yumuşak gücünün de temelini oluşturmaktadır. Bu çalışmada, 1945-1971 yılları arasında İngiltere'nin Körfez bölgesinde izlediği siyaset, emperyalizm teorileri ve gayrı resmî imparatorluk kavramı ışığında analiz edilmektedir.