Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MERT ÜNLÜSOY
Danışman: BERNA COŞKUN ONAN
Özet:İlk insandan günümüze insanın gelişimi ile ilgili bulguların büyük çoğunluğu insanın yaşadığı her çağda sanat ile iç içe olduğu ve yaşadığı toplumu, içsel kaygılarını, geleneklerini, ritüellerini, inançlarını, tepkilerini, duygularını aktarırken sanatı daima araç olarak kullandığı yönündedir. Bu süreçte heykel sanatı, önemli bir rol üstlenmiştir. İnandıkları tanrıları, yöneticileri olan imparatorları, toplumda saygınlık kazanmış önemli kişileri heykel aracılığıyla ölümsüzleştirmiş ve Rönesans ile başlayan süreçte heykel bir sanat dalı olarak yerini almıştır. Üç boyutlu çalışmalar, nesnenin form özelliklerinin kavranması ve sanatsal ifadenin boyutlu biçimde dışa vurulması bağlamında sanat eğitimi programlarında birçok kazanımıyla yer almaktadır. Bu araştırmanın amacı, atölyesi olmayan okullarda, sınıf ortamında ortaokul Görsel Sanatlar dersinin kazanım, beceri, değer ve iş güvenliği esasları dikkate alınarak planlanan etkinlikler aracılığıyla nasıl gerçekleştirilebileceğini ortaya koymaktır. Bu amaçla, nitel araştırma olarak planlanan bu araştırmada 6, 7 ve 8. sınıf düzeyine uygun kazanım, değer, beceri ve iş güvenliği hususları dikkate alınarak üç farklı etkinlik hazırlanmış ve Bursa ilinin üç farklı ilçesinden atölyesi olmayan üç okulda uygulanarak bir çoklu durum çalışması gerçekleştirilmiştir. 2017 Görsel Sanatlar Dersi Programı'ndan 6, 7 ve 8. sınıf düzeyine uygun kazanım, değer, beceri/yeterlilik ve iş güvenliği esaslarıyla üç boyutlu çalışmalarla ilgili kazanımlar, duyarlılık, sevgi, sorumluluk ve sorgulama değerleri ile ilişkilendirilerek hazırlanan "Benim Param, "Soyut Heykel" ve "Konuşan Emojiler" etkinlikleri planlanmıştır. Görsel açıdan zengin sunumlarla ve adım adım uygulama basamakları tamamlanarak uygulamalarına yönelik olarak dersin öğretmenlerine tanıtılmıştır. Veri toplama sürecinde etkinlikler, araştırmacı tarafından gözlemlenmiş, sesli ve görsel kayıtlar alınmış, etkinliklerden hemen sonra öğrenci ve öğretmenlerle görüşmeler gerçekleştirilmiş ve öğrenci çalışmaları toplanarak doküman incelemesi yapılmıştır. Veri toplama sürecinde elde edilen veriler, tematik analiz yöntemiyle ve çoklu durum çalışmasının temel karakteristik özelliği dikkate alınarak analiz edilmiş ve elde edilen temalar; "Bağlantılar", "İçselleştirme" ve "Gerçekleştirme" tema başlıkları ile değerlendirilmiştir. Analizde esas olan temel yapı, planlanan etkinliklerin farklı fiziki ve sosyal koşullarda eş zamanlı uygulanarak hangi farklılık ve benzerliklerle ortaya çıktığıdır. Bu nedenle bulguların sunumunda her kategori altında, bu ana yapıyı destekleyen üç farklı durumdan da örnekler ve doğrudan alıntılara yer verilmiştir. Araştırmanın sonuçları arasında kazanım, beceri/yeterlilik, değer ve iş güvenliği esaslarının etkinlik planlamasında önemli olduğu, zengin sunum ve adım adım uygulamalarla öğrencilerin ilgili kazanımları davranışa dönüştürebildiğidir. Aynı zamanda kolay ulaşılabilir malzemeler seçildiğinde öğrencilerin üç boyutlu çalışmaları uygulayabildiği, öğrenme alanları ve diğer disiplinlerle bağlantı kurulduğunda ve zengin sunumlarla desteklendiğinde ise öğrencilerin yaratıcılık sürecine katkı sağladığı gözlemlenmiştir. Çevresine karşı saygı, sorumluluk, sevgi ve duyarlılık değerlerini üç boyutlu uygulamalar aracılığıyla kazanan öğrencilerin matematiksel, dijital ve sosyal ve vatandaşlıkla ilgili becerileri de yaşamlarına aktarabildiği sonucu dikkat çekicidir. Araştırmanın öneriler kısmında Ortaokul Görsel Sanatlar Dersi öğretim programı hazırlanırken içerik, kazanım, beceri/yeterlilik, değerlerin belirlenmesi, iş güvenliği esasları, uygulayıcılara (Öğretmenlere), öğrencilere ve bu konuda araştırma yapan bilim insanlarına yönelik olarak öneriler sunulmuştur. Bakanlık düzeyinde öğretim programı hazırlanırken üç boyutlu çalışmalara daha fazla yer verilmesi, ders saatinin iki saate çıkarılması, beceri/yeterlilik, değer ve iş güvenliği esaslarının öğretmen insiyatifine bırakılmadan ilgili kazanım ile birlikte öğretim programında verilmelidir. Öğretmen düzeyinde, ders öğretmenlerinin eksik olduğu konularda (örneğin üç boyutlu) hizmet içi eğitimlerle bu eksikliklerin giderilmesi, üniversitelerin eğitim fakültelerinde Milli Eğitim Bakanlığının program değişikliklerini öğretmen adaylarına bildirmeleri ve MEB ile daima işbirliği içinde olunmalıdır. Araştırmacılar açısından toplumda üç boyutlu çalışmalara olan ilginin azalmasının nedenlerinin araştırılması ve sonuçlarının kamuoyuyla paylaşılması ve üç boyutlu çalışmalara olan ilginin arttırılması gerektiği önerileri getirilmiştir.