Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: İrem Verim
Danışman: YÜCEL TAŞDEMİR
Özet:Bu çalışmada, Bursa Uludağ Üniversitesi’nde atmosferik poliklorlu bifenil (PCB) seviyelerinin belirlenmesi ve olası PCB’lerin kaynaklarının tespit edilmesi amacıyla 2016 yılı boyunca iki bölgeden (U2‒GK) zeytin yaprakları ve dalları, üç bölgeden ise (U1, U2 ve GK) çam iğneleri ve dalları da toplanmıştır. PCB konsantrasyonlarını belirlemek için bir‒ ve iki‒yıllık zeytin ve çam dalları ile iğneler örneklenmiştir. Partikül fazdaki PCB’ler için toplanan zeytin ve çam yapraklarının yüzeyi hafifçe kâğıt peçeteyle silinmiştir. Peçete örnekleri, silinmiş zeytin yaprağı ve çam iğnesi örnekleri ayrı ayrı analiz edilmiştir. Ayrıca GK bölgesinde hasat döneminde zeytin meyvesi örneği de toplanmış ve analiz edilmiştir. Zeytin ağacı bileşenlerinde ortalama PCB konsantrasyonları 1,56±0,47 ile 14,5±5,25 ng/g KM arasında değişmiş iken çam ağacı bileşenlerinde 2,64±0,56 ile 7,47±2,10 ng/g KM aralığında değişmiştir. Kentsel bölgedeki PCB konsantrasyonları yarı‒kırsal bölgelerden daha yüksek bulunmuştur. Ölçülen PCB konsantrasyonları literatürle karşılaştırılmış ve elde edilen sonuçların önceki çalışmalarda rapor edilen değerler arasında kaldığı görülmüştür. PCB’lerin kaynak analizinde PMF metodu kullanılmıştır. PMF analizleri sonucunda U1, U2 ve GK bölgelerinde tespit edilen PCB’lerin kaynağının uzun menzilli atmosferik taşınma ve ikincil kaynaklardan buharlaşmalar olduğu tespit edilmiştir. Tüm bölgelerde en yüksek PCB seviyeleri zeytin yapraklarında ve çam iğnelerinde belirlenmiştir. Genel olarak, bulgular zeytin ve çam ağaçlarının PCB’lerin izlenmesi için uygun medya olduğuna işaret etmiştir.