Tedarik zinciri yönetiminde üretim yığınlarının çizelgelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2005

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: TÜLİN İNKAYA

Danışman: MEHMET AKANSEL

Özet:

Günümüzde, firmaların rekabet avantajı kazanabilmesi için tedarik zinciri yönetiminde koordinasyonu sağlamaları gerekmektedir. Firmalar, müşterinin tanımladığı değeri oluşturan tüm birimler arasında ortak çözümler geliştirerek tedarik zinciri toplam maliyetini azaltmalıdır. Bunun için tedarik zincirindeki aşamalar arasında zamansal ve miktarsal koordinasyonu sağlayan mekanizmalar kurulmalıdır. Bu çalışmada; sanayide sıklıkla karşılaşılan, çok sayıda tedarikçinin bir üreticiye sevkiyat yaptığı, çok ürünlü montaj tipi bir tedarik zinciri dikkate alınmıştır. Tedarik zincirindeki aşamalar arası miktarsal ve zamansal koordinasyonu sağlamak için parti akıtma yaklaşımı kullanılmıştır. Parti akıtma, üretim partisini küçük alt partilere ayırarak ardışık makineler üzerinde alt partilerin işlemlerinin çakıştırılması sürecidir. Tam Zamanında Üretim Sistemleri (TZÜ), Esnek İmalat Sistemleri (EÎS) ve Grup Teknolojisi (GT) gibi modern üretim teknikleriyle bütünleşik olarak uygulanabilen parti akıtma yöntemi; çizelge süresinin ve süreç içi envanter miktarının azaltılmasını sağlamaktadır. Bu çalışmada, tedarik zincirinin toplam maliyetini en küçükleyecek alt parti büyüklüklerinin belirlenmesi ve alt partilerin çizelgelenmesi dikkate alınmıştır. İncelenen problemin matematiksel modeli tanımlanmıştır. Problemin hesap karmaşıklığı yüksek olduğu için etkin sezgiseller geliştirilmesi gerekmektedir. Genetik algoritmalar (GA), tamsayılı ve doğrusal olmayan problemlerde esneklikleri nedeniyle başarılı sonuçlar vermektedir. Bu nedenle, sezgisellerin geliştirilmesinde GA tercih edilmiştir. GA'nın çalışma süresi uzun olduğu için tavlama benzetimi sezgiseli ile bütünleştirilerek etkinlikleri arttırılmıştır. Geliştirilen sezgisellerin performansları test problemleri ile analiz edilmiştir. Sezgisellerin aralarındaki anlamlı farklar, istatistiksel karşılaştırma ile ortaya konmuştur. En iyiye en yakın sonucu, en kısa sürede veren sezgisel seçilmiştir.