Bursa ilinde bazı meyve bahçelerinde Akdeniz meyve sineği [Ceratitis capıtata (Wiedemann) (Diptera: Tephritidae)] ergin popülasyon değişiminin belirlenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Bitki Koruma, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: İSMAİL ELİTAŞ

Danışman: Orkun Barış Kovancı

Özet:

Bu tez çalışması kapsamında, 2021 yılında Bursa İli Gürsu ilçesinde bulunan konvansiyonel armut, şeftali ve Trabzon hurması bahçelerinde Akdeniz meyvesineği ergin popülasyonlarının değişimi haftalık sayımlarla takip edilmiştir. Bu amaçla bahçe başına 2 adet Decis trap olarak bilinen tuzak tipi 1.5 m yüksekliğe asılmıştır. Konvansiyonel insektisit uygulaması yapılan bahçelere ilaveten ilaçlama yapılmayan bahçelerde yapılan tuzak sayımları kontrol olarak kullanılmıştır. Decis tuzaklarında ilk Akdeniz meyvesineği ergini 23 Ağustos’ta saptanmıştır. 8 Kasım haftasına kadar popülasyon artışı devam etmiş ve tüm bahçelerde ergin yakalanmaları bu tarihte pik noktaya ulaşmıştır. Bahçelere göre toplam ergin tuzak yakalanmaları incelendiğinde 2021 yılında armut bahçelerindeki tuzaklarda toplam 678 adet, şeftali bahçelerindeki tuzaklarda toplam 660 adet, Trabzon hurması bahçelerindeki tuzaklarda toplam 1402 adet Akdeniz meyvesineği yakalanmıştır. ANOVA analizinde istatistiki açıdan meyvelere göre tuzaklarda ergin yakalanmaları açısından önemli farklılıklar bulunmuştur. Sonuçlara göre, Sonuçlarda uygulama yapılan bahçelerde üreticilerin Akdeniz meyvesineği ile kimyasal mücadelede Malathion, Lambda-cyhalothrin ve Deltamethrin aktif maddeli insektisitleri yoğun olarak kullanmasına rağmen tuzaklarda ergin yakalanmalarının yüksek sayıda olduğu ve meyvelerde vuruklar oluştuğu görülmektedir. Bu veriler ilimizde mevcut olan Akdeniz meyvesineği popülasyonlarında yukarıda bahsedilen insektisitlere karşı direnç çalışmalarının yapılması ve bu çalışmada olduğu gibi hem ergin popülasyon takibi hem de biyoteknik ve kimyasal mücadele açısından yararlı olacak Tephri tuzakların kullanımının yaygınlaştırılması önerilmektedir.