Marmara bölgesinde yayılış gösteren Quercus L. (meşe) ve Fagus L. (kayın) türleri üzerindeki epifitik likenlerin belirlenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ, BİYOLOJİ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SEYHAN ORAN

Danışman: Şule Öztürk

Özet:

Bu çalışmada, Marmara Bölgesi'nde yayılış gösteren Fagus ve Quercus taksonları üzerindeki epifitik liken çeşitliliğinin belirlenmesi ve liken türlerinin substrat tercihlerinin incelenmesi amaçlanmıştır.15.05.2005 - 06.07.2008 tarihleri arasında Marmara Bölgesi'nde Fagus ve Quercus cinslerine ait taksonların bulunduğu 238 farklı lokaliteden, 4219 adet örnek toplanmıştır. Toplanan örneklerin değerlendirilmesi ile 67 cinse ait 186 liken ve 2 likenikol mantar taksonu belirlenmiştir. Tespit edilen taksonlardan, 8'i Türkiye için yeni kayıttır. Ayrıca, 8 liken ve 2 likenikol mantar taksonu Türkiye'den ikinci kez, 19 takson ise Marmara Bölgesi'nden ilk kez kaydedilmiştir.Türkiye için yeni kayıt olan taksonlar; Anisomeridium macrocarpum (Körb.) V. Wirth, Bacidia globulosa (Flörke) Hafellner & V. Wirth, Gyalecta ulmi (Sw.) Zahlbr., Lecanora jamesii J.R. Laundon, Lithographa graphidioides (Leight.) Imshaug ex Coppins & Fryday, Opegrapha viridis Pers., Ramalina dilacerata (Hoffm.) Hoffm. ve Usnea ceratina Ach.'dır.Türkiye'den ikinci kez kayıt verilen taksonlar; Arthonia leucopellaea (Ach.) Almq., Arthonia punctiformis Ach., Arthonia stellaris Kremp., Dactylospora parasitica (Flörke ex Spreng.) Zopf, Lecanora impudens Degel., Micarea melaena (Nyl.) Hedl., Ochrolechia subviridis (Høeg) Erichsen, Physconia servitii (Nádv.) Poelt, Ramalina breviuscula Nyl. ve Stigmidium congestum (Körb.) Triebel'dur.Çalışma alanında bulunan substratlar ve bunlar üzerinden tespit edilen epifitik takson sayıları ise şu şekildedir; Quercus cerris L. 145, Q. frainetto Ten. 119, Q. petraea (Mattuschka) Liebl. 102, Q. pubescens Willd. 91, Fagus oreintalis Lipsky 79, Q. virgiliana Ten. 47, Q. infectoria Olivier 42, Q. trojana P. B. Webb 42, Q. ithaburensis subsp. macrolepis (Kotschy) Hedge 30, Q. robur L. 24, Q. coccifera L. 21, F. sylvatica L. 8 ve Q. hartwissiana Steven 7.Çalışma kapsamında yer alan ve epifitik liken türlerinin substratını oluşturan Fagus ve Quercus taksonlarının kabuk pH'ları ölçülmüştür. Belirlenen pH değerlerine göre liken çeşitliliğinde gözlenen farklılıklar değerlendirilmiştir. Q. cerris'in en düşük (pH 4,76), Q. frainetto'nun ise en yüksek (pH 6,16) ortalama pH değerine sahip olduğu saptanmıştır. Asit özellikteki kabukların asidofil liken taksonlarına ev sahipliği yaptığı, çeşitli nedenlerden dolayı ortaya çıktığı düşünülen, kabuk pH'ındaki artışın substratları nitrofil liken taksonları için uygun hale getirdiği gözlenmiştir.