Türkiye'de kamu alacaklarının korunmasına yönelik tedbirlerin incelenmesi ve etkinliği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: NESLİHAN YÜCELEN

Danışman: ADNAN GERÇEK

Özet:

Kamu alacakları kavramı esas itibariyle 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunla açıklanmış olup, tahsil usullerine de söz konusu Kanunda açıklık getirilmiştir. İlgili Kanunda kamu alacaklarının tahsiline yetkili tahsil daireleri açıklanmış, kamu borçlularının kim oldukları belirtilmiştir. Ayrıca vergi hukukumuzda da bu kapsamda vergi sorumlusu kavramına açıklık getirilmiş olup, vergi hukukunda sorumluluk türleri detaylarıyla belirtilmiştir. Kamu alacaklarının korunmasına yönelik tedbirlerden, teminat, ihtiyati haciz ve ihtiyati tahakkuk yöntemi direkt korunma yöntemi olarak sayılabilecekken, rüçhan hakkı, yapılamayacak işlemler, iptal davası gibi yöntemler ise diğer korunma yöntemleri arasında sayılmaktadır. Söz konusu yöntemlerden teminat, ihtiyati haciz ve ihtiyati tahakkuk yöntemleri uygulamada kamu borçlusunun direkt karşılaşma ihtimalinin olduğu yöntemler olmakla beraber, rüçhan hakkı, yapılamayacak işlemler, iptal davası gibi yöntemlere ise uygulamada nadiren başvurulduğu ya da uygulaması olmakla birlikte etkinliğinin çok düşük seviyede olduğu ya da hiç olmadığı söylenebilir. Çünkü idari yaptırım niteliğinde sayılabilecek bu tür yöntemlerden bir kısmı kötü niyetli borçlu profili dolayısıyla suiistimale açık olabilmekte ve yargı safhasında herhangi bir yaptırımı olmayabilmektedir. Kamu gelirlerinin ülke ekonomilerinde çok büyük bir paya sahip olduğu günümüzde, ülkemizde de Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yürütülen çalışmalar çerçevesinde, tahsilatın etkinliği ve kamu alacağının güvence altına alınmasına yönelik tedbirlerin uygulamasının geliştirilmesine yönelik çabaların artmış olduğu görülmektedir. Artık günümüzde bilinen klasik yöntemlerden ziyade sistem teknolojilerine de başvurularak cebri tahsilat da dahil olmak üzere yöntemlerin etkinliği daha da artırılmaya çalışılmaktadır.