Olea europaea (zeytin) yaprağı fenolik bileşeni oleuropein'in temozolomid ile birlikte hücre ölümü üzerine etkisinin glioblastoma hücrelerinde araştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HİLAL DEMİRCİ

Danışman: BERRİN TUNCA

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Primer beyin tümörleri içerisinde en agresif fenotipe sahip Glioblastoma (GB) tedavisinde Temozolomid (TMZ) yaygın olarak kullanılmakta olup, TMZ' ye direnç gösteren mekanizmalar ve hastalığın agresif seyri tedavi etkinliğini kısıtlamaktadır. Günümüzde bitki özütlerinin ve etken maddelerinin farklı kemoterapötik ilaçlarla birlikte kombin tedavi stratejilerine odaklanılmaktadır. Mevcut tez çalışmasında, sitotoksik etkisi bilinen Olea europea yaprak özütünün (OLE) bu etkisinin ortaya çıkmasında, içeriğinde yer alan en önemli fenolik bileşen olan oleuropein (OL) rolünün araştırılması ve OL ve OLE' nin tek başlarına ve TMZ ile birlikte GB hücrelerinde (U87MG, U138MG ve T98G) apoptoz ve nekroz ile ilişkili yolaklarda görevli genlerin ekspresyon seviyelerini etkileme biçimlerini araştırarak OLE' nin GB hücrelerinde neden olduğu ölümün moleküler mekanizmasının açıklanması amaçlanmıştır. TMZ+OL' in kombin olarak uygulanan hücrelerde canlılık oranları, tek başına TMZ uygulanan hücrelere göre daha fazla olmasına rağmen, TMZ+OLE uygulanan hücrelerde, TMZ' in etkinliği artarak TMZ'nin daha düşük dozda etkin olduğu belirlenmiştir. Annexin V analizi ve AO/EB boyaması sonucunda, TMZ+ OL' de daha çok oranda apoptotik ve az oranda nekrotik, TMZ+OLE' de daha az oranda apoptotik ve daha çok oranda nekrotik ölüme neden olduğu belirlenmiştir. TMZ+OL ve TMZ+OLE uygulanan hücrelerde apoptoz, nekroz ile ilişkili genlerin ekspresyon seviyesinde değişimler değerlendirildiğinde, TMZ+OL uygulanan hücrelerde apoptotik genlerin (CASP9, BID) ekspresyon seviyesinde anlamlı kat değişimleri belirlenmesi ile birlikte TMZ+OLE uygulanan hücrelerde apoptoz (BCL2L11, BID) ve ayrıca nekroz genlerinin (FADD, RIPK1) ekspresyon seviyesinde anlamlı kat değişimleri tespit edilmiştir. Sonuç olarak, mevcut tez çalışmasında TMZ'nin OL ve OLE ile birlikte sitotoksik ve apoptotik etkisi değerlendirildiğinde, TMZ+OL' in antagonist ve TMZ+OLE'nin sinerjik etkiye sahip olduğu belirlenmiştir.