Kazakistan dış politıkasında Avrasya Birliği'ne yönelik yaklaşımlar

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Yerkinay Ongarova

Danışman: ÖMER GÖKSEL İŞYAR

Özet:

Avrasya Birliği Projesi, Kazakistan Cumhurbaşkanı tarafından 1994'te A. Lomonosov Moskova Devlet Üniversitesi'nde ortaya atılan bir tasarıdır. Avrasya Birliği, tüm Avrupa ve Asya kıtasını kapsayan bir büyük projedir. Bu projenin ortaya atılmasından itibaren Kazakistan ile diğer komşu devletler tarafından birtakım girişimlerde bulunulmuştur.Avrasyacılık, ilk olarak 1920'lerde Rus sürgünler tarafından Sofya'da ortaya atılan felsefi bir akımdır. Sözü edilen akım, 1920'lerde anti-Bolşevik bir hareket olarak ortaya çıkmıştır. Tekâmül ettiği süre zarfında ise giderek Marksizm'in Sovyet yorumuna yakınlaşmıştır. 1920'lerdeki Klasik Avrasyacılık ile 1990'lardaki Yeni Avrasyacılığı bağlayıcı köprü olarak değerlendiren L. N. Gumilev bu fikri 1980'lerde yeniden canlandırmıştır. Avrasyacılık, günümüz Rusya'sının ideolojisinin oluşumunda önemli rol oynamıştır.SSCB'nin çöküşünden sonra Yeni Avrasyacılar ortaya çıkmıştır. Bu dönemde Rusya, diğer süper güçlere karşı koyabilmek amacıyla Avrasyacılık akımını tekrar ele almıştır. Bu yaklaşım Rusya'da Putin'in iktidara gelişi ile iyice canlanmıştır. Rusya dışında Avrasyacılık girişimi Orta Asya ülkelerinden Kazakistan'da ilgiyle takip edilmiştir. Kazakistan Cumhurbaşkanı N. Nazarbayev 1994 yılında, muhalefete rağmen, ?Avrupa Birliği?ne benzeyen ?Avrasya Birliği? projesini ortaya atmıştır. Bu bağlamda; ekonomi, güvenlik, enerji, seyahat, taşımacılık, gümrük, eğitim, sağlık, işgücü gibi alanlarda entegrasyon girişimlerinde bulunmuştur. Avrasya Birliği projesi SSCB'nin çöküşünden sonra oluşan ekonomik krizi ortadan kaldırmak amacıyla geliştirilen bir projedir.Bu çalışmada, Kazakistan siyasetçilerinin Avrasya Birliği'ne yönelik yaklaşımları analiz edilmiştir. Tezin birinci bölümünde Avrasya ve Avrasyacılığın tarihsel gelişimi, ikinci bölümünde Avrasya Birliği'ne yönelik Kazakistan siyasetçilerinin yaklaşımları, üçüncü bölümünde ise Avrasya Birliği doğrultusunda Kazakistan'ın komşu ülkelerle olan girişimleri ele alınmıştır. Sonuç olarak Avrasya Birliği projesinin nasıl ortaya çıktığı ve bu sürecin nasıl işlediği gösterilmeye çalışılmıştır.