Mobilya kenti İnegöl atmosferinde poliklorlu Bifenil (PCB) konsantrasyonlarının belirlenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Aleyna Küçük

Danışman: SABAHATTİN SIDDIK CİNDORUK

Özet:

Bu çalışmada, Bursa ilinin sanayi faaliyetlerinin yoğun olduğu İnegöl ilçesinde poliklorlu bifenillerin (PCB) atmosferik konsantrasyonları, gaz/partikül dağılımları ve meteorolojik faktörler ile olan ilişkileri değerlendirilmiştir. Gaz ve partikül faz örnekleri yüksek hacimli hava örnekleyicisi (YHHÖ) kullanılarak toplanmıştır. Örnekleme Aralık 2017- Kasım 2018 tarihleri arasında iki bölgede (İnegöl Ticaret Sanayi Odası (İTSO)- Eski İtfaiye) yapılmıştır. Toplam atmosferik (gaz+partikül) Σ78PCB konsantrasyonları İTSO ve İtfaiye örnekleme bölgeleri için sırasıyla 4,01 ng/m3 ve 3,78 ng/m3 olarak belirlenmiştir. Her iki örnekleme bölgesinde ortalama aylık Σ78PCB konsantrasyonları, en yüksek Kasım (5,70±0,13 ng/m3 ) en düşük Nisan (1,63±0,15 ng/m3 ) ayında ölçülmüştür. Her iki örnekleme bölgesi için meteorolojik verilerle PCB konsantrasyonları arasında kayda değer bir ilişki tespit edilmiştir. İTSO ve İtfaiye örnekleme bölgelerinin atmosferik PCB konsantrasyon seviyelerinin meteorolojik verilerle ilişkisi çoklu lineer regresyon analizi ile belirlenmiştir. Meteorolojik verilerle gaz faz arasında kayda değer bir ilişki tespit edilmiştir (p<0.05). İTSO bölgesindeki PCB konsantrasyonları değişiminin %51 oranında İtfaiye bölgesinde ise %21 oranında meteorolojik verilerle ilişkili olduğu açıklanmıştır. Tüm örneklerde 5-klorobifeniller (CB’ler) baskın homolog grup olarak bulunmuştur. PCB homlog grubu dağılımlarının literatürle uyumlu olduğu tespit edilmiştir. PCB’lerin gaz/partikül dağılımları logKpLogPL ve LogKp- LogKOA modelleri uygulanarak incelenmiştir. Yapılan hesaplamalar uygulanan modellerin her ikisinden de uyumlu sonuçlar elde edildiğini göstermiştir.