CoNi/Cu süperörgülerinin elektrodepozisyonu ve magnetorezistans özellikleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Elif Şentürk

Danışman: MÜRSEL ALPER

Özet:

CoNi/Cu süperörgüleri polikristal Ti (hcp) alttabaka üzerine, kendi iyonlarını içeren çözeltilerden elektrodepozisyon tekniği ile büyütüldü. Üretilen süperörgülerin özellikleri, çözelti pH’ı, Ni konsantrasyonu ve Cu tabaka kalınlığı değiĢimlerine bağlı olarak incelendi. Çözeltilerin elektrokimyasal karakterizasyonları dönüĢümlü voltammetri (CV) tekniği ile yapıldı. CV eğrilerinden, ferromanyetik (CoNi) ve manyetik olmayan (Cu) tabakaların depozisyon potansiyelleri referans elektroda (doymuĢ kalomel elektrot-SCE) göre sırasıyla -1.5 V ve -0.4 V olarak belirlendi. Elektrodepozisyon sırasında kaydedilen akım zaman geçiĢlerinden süperörgülerin büyüme süreçleri incelendi. Numunelerin yapısal analizleri X-ıĢını difraksiyon (XRD) tekniği ve taramalı elektron mikroskobu (SEM) ile yapıldı. Bütün numunelerin XRD spektrumlarında, yüzey merkezli kübik (fcc) yapının karakteristik yansıma pikleri olan (111), (200), (220) ve (311) yansımaları sırasıyla 44°, 51°, 75° ve 91° civarında gözlendi. Numunelerin hepsinin (111) yönelimine sahip olduğu bulundu. SEM görüntülerine göre, pH değeri yüksek olan çözeltilerden üretilen numunelerin düĢük pH’ dakilere kıyasla daha homojen ve pürüzsüz yüzeyleri olduğu tespit edildi. Filmlerin manyetik ölçümleri, titreĢimli örnek magnetometresi (VSM) ile yapıldı. Histerisis eğrilerinden numunelerin doyum manyetizasyonu (Ms) ve koersivite alanları (Hc) hesaplandı. pH değeri arttıkça üretilen numunelerin manyetizasyon değerlerinin arttığı gözlendi. Ayrıca manyetizasyon değerlerinin artan Cu tabaka kalınlığı ile birlikte arttığı saptandı. Manyetorezistans (MR) ölçümler Van der Pauw (VDP) metoduyla, ±12 kOe arasındaki manyetik alanlarda yapıldı. pH değerleri 2.5, 3.0 ve 3.5 olan çözeltilerden üretilen 429[CoNi(4nm)/Cu(3nm)] süperörgülerinin MR eğrilerinde, pH=2.5 ve 3.0 olan numunelerde GMR etki gözlenirken pH=3.5 olan numunede AMR etki gözlendi. Bunun yanında artan Ni oranının da–küçük Cu tabaka kalınlıklarında (0.5 nm, 1 nm)- AMR etkinin oluĢmasına neden olduğu saptandı. Ni konsantrasyonu 0.02 M’ dan 0.2 M’ a çıkarıldığı zaman süperörgülerin hem MR değerlerinin hemde GMR hassasiyetinin arttığı bulundu. Son olarak, farklı Cu tabaka kalınlıklarına sahip numuneler incelendiğinde, 0.02 M Ni konsantrasyonuna sahip çözeltiden üretilen numunelerin hepsinde GMR etki gözlenirken, 1 M Ni içeren çözeltiden büyütülen numunelerde ise ince Cu tabaka kalınlıklarında (0.5, 1 ve 2 nm) AMR etkinin baskın olduğu bulundu.