Bilimsel senaryoların fen bilgisi öğretmen adaylarının argümantasyon yöntemi hakkındaki öz yeterlik inançlarına etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Betül Uğur

Danışman: ZEHRA ÖZDİLEK

Özet:

Bu çalışmada, bilimsel senaryoların fen bilgisi öğretmen adaylarının argümantasyona yönelik öz yeterlik inançlarına etkisi ve araştırma süresince argümantasyon bileşenlerini kullanma becerilerinin gelişimi araştırılmıştır. Çalışmada ön-test son-test tek gruplu deneme modeli ile nitel analiz tekniklerinin birlikte kullanıldığı karma araştırma deseni uygulanmıştır. Araştırma 2018-2019 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde Kimyada Deney Tasarımı ve Uygulamaları seçmeli dersini alan 36 fen bilgisi Öğretmen adayı ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın başında öğretmen adayları argümantasyon hakkında bilgi edinme, Argümantasyon Temelli Bilimsel Senaryo (ATBS) ve entegre edilmiş argüman sorusu tasarlamaya yönelik uygulamalı bir eğitime tabi tutulmuştur. Eğitim sürecinin hemen ardından adaylar örnek uygulama adımlarına bağlı kalmak şartıyla ortaokul öğrencileri ile gerçek uygulamalar yapmışlardır. Ogan-Bekiroğlu ve Aydeniz (2013) tarafindan geliştirilen Argümantasyon Öz Yeterlik Ölçeği (AÖYÖ) ile araştırmacı tarafından hazırlanan Argümantasyona Yönelik Görüş Anketi (AYGA) ve ayrıca araştırma sonunda öğretmen adaylarının ATBS ile ilgili düşüncelerini etraflıca incelemek ve netleştirmek amacıyla geliştirilen yapılandırılmış görüşme formu veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Nicel veriler, SPSS 15.0 paket programı ile bağımlı örneklemler için t-testi kullanılarak 0,05 anlamlılık düzeyinde analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda ölçek alt boyutlarına ait puanlar ile toplam puanların ön-test ve son-test değerleri arasında istatistiksel anlamlı fark olduğu ve ATBS uygulamaları ile öğretmen adaylarının argümantasyona yönelik öz yeterlik inançlarının arttığı bulunmuştur (p<0,05). Nitel veriler ise tematik kodlamaya dayalı içerik analizine tabi tutulmuştur. Analizler sırasında anket verileri ile yapılandırılmış görüşme verileri ayrı ayrı analiz edilmiş ve anlamsal bütünlüğün sağlanması açısından birlikte değerlendirilmiştir. ATBS uygulamasinin, öğretmen adaylarinin argümantasyon konusundaki öz yeterlik inançları üzerinde olumlu/olumsuz hariç, herhangi bir durumu içermeyen ancak geleceğe yönelik gelişimi teşvik eden pek çok farklı etkisinin olduğu tespit edilmiştir.