Vergi mükelleflerinin vergileme karşısındaki davranışlarının değerlendirilmesi

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Sakina Samadova

Danışman: ÖZHAN ÇETİNKAYA

Özet:

Vergi; devlet veya devredilmiş vergilendirme yetkisine sahip kamu kuruluşlarının kamu giderlerini finanse etmek ve/veya sosyo-ekonomik amaçlara ulaşmak için kişilerden, egemenlik hakkına dayanarak yasalara, karşılıksız olarak aldığı parasal tutarlardır. Vergileme olayının iki tarafı vardır. Birincisi, mali gücüne göre vergi ödemekle yükümlü olan vergi mükellefi, ikincisi ise, egemenlikten kaynaklanan yetkisini kullanan devlettir.Devlet açısından gerekli ve sağlıklı gelir kaynağı olan vergi, mükellefin satınalma gücünde azalmaya yol açtığı için, yükümlüler tarafından katlanılması güç bir yük olarak algılanmaktadır. Bu nedenle, mükellefler vergilere hem içsel hem dışsal faktörlerin etkisiyle çeşitli tepkiler göstererek, vergilerden kurtulmaya çalışırlar.?Vergi Mükelleflerinin Vergileme Karşısındaki Davranışlarının Değerlendirilmesi? başlıklı bu çalışmada, temel olarak vergileme olayı ele alındıktan sonra, mükelleflerin vergiye karşı tutum ve davranışları psikolojik ve sosyal yönden ele alınmış, daha sonra ise mükelleflerin vergilere karşı gösterdikleri tutum ve davranış biçimleri ele alınmıştır. Bu temel bilgilerden hareketle vergilemede yapılan bazı değişiklikler ve çeşitli illerde vergi mükellefleri üzerinde yapılmış anket çalışmalarının bulguları incelenmiştir.Bu çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, vergi ve vergileme hakkında genel bilgilere yer verilerek mükellef davranışlarının psikolojik ve sosyal yönü ele alınmış, ikinci bölümde, mükelleflerin vergiye karşı davranışlarını belirleyen faktörler ve davranış biçimleri ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise, Türkiye'de vergi mükelleflerinin vergilemede yapılan değişikliklere bakış açıları değerlendirilmiş ve daha sonra da mükelleflerin vergiye karşı davranışlarını belirlemek amacıyla çeşitli illerde yapılmış anket çalışmalarından elde edilmiş sonuçlar anlatılan kuramsal bilgilerle birlikte ele alınıp sonuç bölümünde değerlendirilmeye çalışılmıştır.