Çoklu zeka kuramına göre hayat bilgisi dersinde sınıf içi etkinliklerinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2004

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: YAVUZ AKPINAR

Danışman: ASUDE BİLGİN

Özet:

Bu araştırmada çoklu zeka kuramının Hayat Bilgisi dersindeki öğrenci başarısı üzerindeki etkinliğinin ne olduğu araştırılmıştır. Araştırma, 2004-2005 Eğitim - Öğretim Yılı güz döneminde Dr.Necla Yazıcıoğlu İlköğretim Okulu'ndaki 3-B ve 3-F sınıflarında "Sağlıklı Büyüyelim" ünitesi işlenerek uygulanmıştır. Çalışma 20 Eylül -8 Ekim tarihleri arasını kapsamaktadır. Her bir ders saati 40 dakika olmak üzere toplam 600 dakikalık 15 ders saati süresi içinde uygulama bitirilmiştir. Bu uygulamada ilkin rastgele seçilen iki sınıf deney ve kontrol grubu olarak değerlendirilmiştir. Çoklu zeka kuramının etkinliğini ortaya çıkarmak için, işlenecek ünitenin hedeflerinden oluşan 20 maddelik bir başarı testi oluşturulmuştur. Her iki grubun düzeylerinin eşit olduğunu belirlemek için bu sorular ön test olarak uygulanmıştır. Grupların ön test puanları arasında anlamlı bir fark yoktur. Araştırmacı tarafından çoklu zeka kuramına göre düzenlenen planlar deney grubuna, standart planlar ise kontrol grubuna uygulanmıştır. Uygulama bittikten sonra her iki gruba da son test uygulanmıştır. Öğretmen ve okul yöneticilerin çoklu zeka kuramı hakkındaki düşüncelerini öğrenmek amacıyla 5 maddelik bir görüşme metni hazırlanmıştır. Velilerin, yapılan çalışmalar hakkındaki düşünceleri görüşme metni ile öğrenilmiştir. Öğrencilerin çoklu zeka kuramına göre hazırlanan Hayat Bilgisi planlannın uygulanmasından sonra, dersin işlenişi konusundaki görüşlerini öğrenmek amacıyla günlükler tutturulmuştur. Çalışmanın öğrenci düşüncelerine etkisi nitel araştırma teknikleriyle incelenip, öğrenci başarısına etkisinin nasıl olduğunu öğrenmek için başarı testi uygulanmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlar şunlardır: 1. Çoklu zeka kuramına göre hazırlanmış olan Hayat Bilgisi planlarının uygulanmasından sonra deney grubunun ön ve son test puanları arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. (p<.05) Kontrol grubunda böyle bir fark saptanmamıştır. 2. Deney ve kontrol gruplarının son test puanlan arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır.(p>.05) 3. Öğrencilerin" Sağlıklı Büyüyelim" ünitesine^ çoklu zeka kuramının belirlediği davranışlara uygun olarak derse katıldıkları tespit edilmiştir. Çoklu zeka kuramına göre hazırlanmış olan planların uygulanmasından sonra, öğrencilerin Hayat Bilgisi dersine olan ilgilerinin daha da artmış olduğu gözlemlenmiştir. Öğrencilerin gerek ders sırasında gerekse ders sonrasında çok mutlu oldukları görülmüştür. Günlüklerine yazdıkları yazılardan bunlar anlaşılmaktadır. 4.Uygulama sırasında sınıf içerisinde etkin olmayan, kendine güveni az olan öğrencilerin, farklı öğrenme ve öğretme etkinliklerine olumlu cevap verdikleri görülmüştür. Bu öğrenciler zaman zaman derse katılıp arkadaşlarıyla beraber heyecan duydukları, üzerilerinden çekingenliklerini attıkları görülmüştür. 5.Teknolojik araçlarla (projeksiyon makinesi, eğitim CD, müzik CD, slaytlar, fotoğraf makinesi) desteklenen çalışmalara öğrencilerin, ilgilerinin arttığı ve çalışmaları dikkatlice izledikleri görülmüştür. Ayrıca çoklu zeka kuramına göre hazırlanan planların uygulanması sırasında yapılan canlandırma, rol yapma, tartışma, hikaye tamamlama, şarkı oluşturma çalışmalarından, temizlik maddelerinin ne işe yaradığını anlatan etkinliklerden, oyun hamurlarıyla vücudumuzun organlarının yapılması çalışmalarından, organlarımızın nasıl çalıştığını anlatan etkinliklerden, sağlıklı beslenmenin nasıl olduğunu anlatan oyunlardan olumlu yönde etkilendikleri gözlemlenmiştir. Çoklu zeka kuramına dayalı öğrenme - öğretme etkirdi Herinin uygulanması sonucunda, öğrenci velilerinden de olumlu tepkiler alındığı görülmüştür. Bu tür çalışmaların öğrencileri, derse daha iyi motive ettiklerini belirtmişlerdir. Velilere verilen görüşme metinlerinden, öğrencilerin okulda yapılan çalışmaları evde istekli bir biçimde aileleriyle paylaştıkları görülmüştür. 7. Çalışmanın yapıldığı okuldaki öğretmenlere çoklu zeka kuramı hakkında düşüncelerini öğrenmek için bir görüşme metni sunulmuştur. Bu görüşme metninden çıkan sonuçlara göre; öğretmenlerin tamamı bu konuda kendilerini yeterli görmediklerini ifade etmişlerdir. Öğretmenler tarafından çoklu zeka kuramına ön yargıyla yaklaşılmadığı, planların sınıflarda uygulamalarında olumlu sonuçlar elde ettiklerini ifade etmişlerdir. Farklı zeka tiplerine sahip öğrencilerin de derse katıldıklarım gözlemlediklerini belirtmişlerdir. Bu konuda hizmetiçi eğitim çalışmalarıyla, görsel ve yazılı materyallerle desteklenmek istediklerini ifade etmişlerdir. Çoklu zeka kuramının öğrenci kazanımları açısından olumlu olduğunu ancak programın çok yüklü olmasından dolayı konulan yetiştirmede sıkıntılar yaşadıklarını ifade etmişlerdir. 8.Çoklu zeka kuramına dayalı öğrenme - öğretme etkinlilerinin uygulanması sonucunda okul yöneticilerinin de görüşleri alınmıştır. Okul yöneticileri yeni yeni eğitim sistemimize giren çoklu zeka kuramı hakkında kendilerini yeterli görmediklerini ifade etmişlerdir. Bu konuda şiddetle hizmetiçi eğitime ihtiyaç duyulduğu belirtilmiştir. Çoklu zekanın öğrenciler için faydalı olacağına inandıklarını ancak sınıf mevcutlarının buna uygun olması gerektiğini ifade etmişlerdir. 9.Çoklu zeka kuramının uygulanması ile eğitim sistemimize sihirli bir değnek değmiş olmayacaktır. Ancak öğrencilere farklı yöntemlerle ders anlatma, onları daha etkin duruma getirici çalışmalar yapma ve bireysel farklılıklarım kabul ederek yaklaşma bir çok şeyi değiştirecektir. Bu çalışmada böyle bir uygulamanın öğrenciler üzerinde olumlu izleri görülmüştür.