Silikon ve plastik esaslı mutfak gereçlerinden gıdaya geçen toplam kalıntı ve metal konsantrasyonlarının araştırılması


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Adnan Fatih Dağdelen

Danışman: OZAN GÜRBÜZ

Özet:

Tarladan çatala gıda güvenilirliği zincirindeki son halka olan gıda ile temas eden malzemelerin güvenirliliğinin sağlanması, gıda kalitesi/güvenliği üzerine etkisinin belirlenmesi ve bu malzemelerden kaynaklanan sağlık risklerinin tanımlanması tüketici haklarının korunması açısından zorunludur. Türk Gıda Kodeksi, Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemeler Yönetmeliğinde ise bu durum "Bu malzemelerden insan sağlığını tehlikeye sokacak veya gıdanın bileşiminde istenmeyen değişimlere neden olacak veya duyusal özelliklerinde değişikliğe neden olacak miktarda geçiş olamaz" cümlesi ile tanımlanmıştır. Ancak bu malzemelerin yapılarında yer alan ve/veya üretimleri sırasında ilave edilen kimyasal maddeler gıdalara geçebilmekte ve insan sağlığına zarar verecek boyutlara ulaşabilmektedir. Bu madde geçişi migrasyon olarak tanımlanmakta ve her bir malzeme gurubu için uluslararası olarak toplam ve spesifik migrasyon değerleri ile sınırlamalar getirilmeye çalışılmıştır. Fakat başta silikon malzemeler olmak üzere bazılarında hala uluslararası kabul edilen bir düzenleme yapılamamıştır. Bu durum insan sağlığı üzerinde risk oluşturmaktadır. Piyasadan toplanan toplam 57 çeşit plastik saklama kapları ile silikon kek kalıplarında migrasyon ve yapı tayini analizleri yapılmıştır. Numunelerde yapı tayini analizlerinden infrared spektrumları yönünden bazı dalga boylarında belirgin değişiklik görülmüştür. XRF spektrumlarında ise plastik numunelerde K, Al, Ca, Si, P, Fe, S ve Cl, silikon numunelerde ise Ca, K, Mg, Al, Si, P, Ti, Cl, Fe, S ve Cu elementleri saptanmıştır. Numunelerin toplam ve spesifik metal migrasyon yönünden uygun bulunmuştur.