Karlılık, aktif büyüme anomalileri ve alternatif varlık fiyatlama modelleri: Borsa İstanbul uygulaması


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: NESRİN ÖZKAN

Danışman: DEĞER ALPER

Özet:

Varlık fiyatlama modelleri, finansal piyasalarda riskli varlık getirilerinin tahmin edilmesinde, sermaye maliyetinin hesaplanmasında ve ortalama getiriler üzerinde etkili olan faktörlerin belirlenmesinde, portföy yöneticilerine ve finans uzmanlarına kolaylık sunmaktadır. Bu çalışmada, piyasa riski, firma büyüklüğü, defter değeri/piyasa değeri oranı, momentum, yatırım ve karlılık değişkenlerini içeren varlık fiyatlama modellerinin Borsa İstanbul'da beklenen hisse senedi getirilerini tahminleme gücü araştırılmıştır. Ayrıca, q-faktör modelinin ortalama hisse senedi getirilerini açıklama gücü Fama-French modeller ile karşılaştırılmıştır. Bu amaçla, piyasa riskine ilaveten firma büyüklüğü, defter değeri/piyasa değeri oranı ve momentum faktörlerini içeren Fama-French modeller oluşturulmuştur. Hisse senedi ortalama getirileri üzerinde yatırım ve karlılık etkilerini kontrol etmek üzere, piyasa betası, firma büyüklüğü, yatırım ve karlılık faktörlerini içeren q-faktör modeli test edilmiştir. Elde edilen bulgular, ortalama getiriler ile defter değeri/piyasa değeri oranı arasında pozitif; firma büyüklüğü ile ortalama getiriler arasında negatif ilişki olduğunu ancak her iki etkininde Fama-French çalışma bulguları kadar güçlü olmadığını göstermiştir. Yatırımları düşük ve karlılığı yüksek olan firmaların hisse senedi ortalama getirilerinin daha yüksek olduğu elde edilmiştir. Momentum, Borsa İstanbul'da yatırımcılara kazanç olanağı sağlayan güçlü bir etkidir. Fakat ortalama hisse senedi getirileri üzerinde en güçlü etkinin karlılık olduğu belirlenmiştir. Temmuz 2009-Haziran 2016 döneminde, q-faktör modelinin ortalama hisse senedi getirilerini açıklama gücü, Fama-French üç faktör modeli ve Carhart dört faktör modelinden daha yüksek bulunmuştur. Ancak her üç modelin de Borsa İstanbul'da geçerli olduğu ve tüm değişkenlerin piyasa tarafından fiyatlandığı sonucuna ulaşılmıştır.