Enginar (Cynara scolymus L.) yaprağında fenolik madde analizleri ve antioksidan kapasite tayini


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: AHMET ULUAD

Danışman: Saliha Şahin

Özet:

Enginar (Cynara scolymus L.) güney Akdeniz kökenli Afrikanın kuzey bölgesinde yetişen çok yıllık otsu bir bitkidir. Yakın dönemdeki çalışmalar enginar brakte yaprağı ekstraktının antioksidan, antikarsinojen, antigenotoksik, antibakteriyel, kolesterol düşürücü, diüretik ve koleretik aktivite içeren önemli tıbbi bulgulara sahip olduğunu göstermiştir. Ayrıca enginar yaprağında bulunan kafeol kuinik asit türevleri ve luteolin glikozitlerinin güçlü antioksidan etkiler gösterdiği bir çok çalışmada raporlanmıştır. Türkiye'de yetiştirilen enginar başının dış tarafındaki brakte yapraklarında bulunan fenolik bileşikler HPLC-ESI-QTOF-MS tekniği ile belirlenmiştir. Enginarın brakte yaprağında 31 adet fenolik bileşiğin tespiti kullanılan tekniğin oldukça faydalı olduğunu bizlere kanıtlamıştır. Fenolik bileşiklerden 19 tanesi kantitatif olarak tespit edilirken, 12 tanesi kalitatif olarak belirlenmiştir. Enginar yaprağı ekstraktlarındaki temel bileşikler; luteolin, apigenin, naringin ve kamferol olarak belirlenmiştir. Enginar yaprağının %70 metanol ekstraktındaki temel fenolik bileşiklerin miktarları; luteolin (80,33 mg/kg kuru madde), apigenin (110,25 mg/kg kuru madde), naringin (25,00 mg/kg kuru madde) ve kamferol (80,44 mg/kg kuru madde) olarak bulunmuştur. Ayrıca bu tez kapsamında enginar başının dış tarafındaki brakte yaprakları ekstraktlarının antioksidan kapasite tayinleri CHROMAC yöntemi ve toplam fenolik madde tayinleri de Folin-Ciocalteu yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmalar sonucu antioksidan kapasite değerleri ile toplam fenol değerleri arasında doğrusal bir ilişki gözlenmiştir. Araştırma sonucu elde ettiğimiz veriler enginar brakte yaprağının zengin bir antioksidan kaynağı olduğunu kanıtlamıştır.