Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SÜLEYMAN ÖZEN
Danışman: Ramazan Livaoğlu
Özet:Denge ağırlığı betonu üretimi, zararlı ışınlara karşı zırh betonu uygulamaları ve ağır beton kullanımı içeren diğer farklı amaçlar için karışım tasarımında en geçerli yöntem ağır agregaların kullanılmasıdır. Normal bir beton gibi ağır betonun da hacminin yaklaşık %75'ini agrega oluşturmaktadır. Bundan dolayı, agregaların kalitesi ağır betonun özeliklerini büyük ölçüde etkilemektedir. Bu amaç için, ağır agrega türünün betonun fiziksel ve mekanik özeliklerine, kırılma davranışına ve radyasyona karşı zırhlama performansına etkisini araştırmak amacıyla bir deneysel çalışma yapıldı. Bu çalışmada, ülkemizde mevcut olan demir cevheri, tufal, iki tür barit ve çelikhane cürufu ağır agregalarıyla betonlar üretildi. Ayrıca, Hollanda'dan getirilen ve doğal bir mineral olan manyetit agregasıyla da bir diğer ağır beton karışımı hazırlandı. Bütün betonlarda; su/çimento oranı, çimento dozajı, en büyük agrega boyutu ve karışım agregasının granülometrisi sabit tutuldu. Bu çalışma kapsamında; söz konusu ağır agregalar kullanılarak üretilen altı beton karışımında basınç dayanımı, elastisite modülü, yarma-çekme dayanımı gibi mekanik özelikler yanında eğilme etkisinde kırılma davranışı incelendi. Elde edilen deney sonuçları, kullanılan ağır agrega tipinin betonun mekanik özeliklerini büyük ölçüde etkilediğini göstermektedir. Mekanik özeliklerde en yüksek performans demir cevheri ve çelikhane cürufu ağır agregalarıyla elde edilirken en yüksek kırılma enerjisi değerleri ise tufal, manyetit veya çelikhane cürufu ve demir cevheri karışımına sahip betonlarda elde edildi. Bu araştırmanın ikinci amacı ise, demir cevheri, tufal, iki tür barit ve çelikhane cürufu ağır agregaları kullanılarak üretilen ağır betonların radyasyona karşı zırhlama özeliklerini değerlendirmektir. Bu ilave amaca varmak için, manyetit dışındaki beş karışımın her birinden alınan çapı 15cm, kalınlıkları ise 6, 15, 21 ve 30 cm olan numuneler radyasyon atenüasyon katsayılarını belirlemek üzere deneye tabi tutuldu. Ağır betonun birim ağırlığı 3820 ila 3012 kg/m3 arasında değiştirilirken atenüasyon katsayısının 0,265 ila 0,224 1/cm arasında kaldığı, ağır agrega tipinden bağımsız olduğu ve sonuçta bu katsayısının belirlenmesinde belirleyici faktörün betonun birim ağırlığı olduğu sonucuna varılmaktadır.