Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ABDULGAFFAR TORUN
Danışman: İlhami Oruçoğlu
Özet:II. Abdülhamid devrine kadar İslamcılık politikası çok fazla kullanılmasa da var olduğu inkâr edilemez. Bunun en bariz örneği olarak 1774 Küçük Kaynarca Antlaşmasında Kırım’daki Müslümanların hakları konusunda görülmektedir. Balkanlarda yaşanan isyanların sonucunda İslamcılık politikasının önemini kavrayan II. Abdülhamid bu politika çerçevesinde yapmış olduğu çalışmaları arttırmıştır. II. Abdülhamid bu politikasının doğruluğunu 1877-1878 Osmanlı-Rus harbinde Hindistan ve sair Müslümanlardan gelen yardımlarla görmüştür. Hindistan Osmanlı Devletine sadece 1877-1878 Osmanlı-Rus savaşında 120.000 Osmanlı lirasından fazla yardımda bulunmuştu. Bu İslam âlemi içerisinde en fazla yardım miktarını oluşturuyordu. İngiliz sömürgesi olan Hindistan Osmanlı hilafetine olan bağlılığını arşiv belgelerinde ne derece de olduğunu görülmektedir. Hindistan’ın Osmanlı Devletine olan bağlılığından rahatsız olan İngilizler Hindistan’ı daha rahat idare edebilmek amacıyla birçok defa hilafeti Araplara intikal ettirmek istemişlerdir. Bu politika çerçevesinde Osmanlı Devleti aleyhinde faaliyetlerde bulunarak Osmanlı Devletinin itibar kaybetmesini istemişlerdir. II. Abdülhamid İngilizlerin bu çalışmalarına karşılık olarak halifeliğinin meşruiyeti hususunda çalışmalar yaparak kendisinin ve Osmanlı Devletinin itibarını korumaya çalışmıştır. II. Abdülhamid İslam Birliğini sağlamak için çeşitli faaliyetlerde ivbulunmuştur. Bunların en başında Hamidiyye Hicaz Demiryolu gelmektedir. Bu proje tüm dünya Müslümanları tarafından coşkuyla karşılanmıştır. Hindistanlılar bu projeye içinde bulundukları durumdan ötürü yeteri kadar yardımda bulunamamışlardır. Hamidiyye Hicaz Demiryolunun yapımına başlandığı sene Hindistan’da yaşanan kıtlık ve salgın hastalıklar sonucu Hindistan halkı zor duruma düşmüştür. Bu durumu öğrenen Sultan II. Abdülhamid devlet dâhilinde iane biletleri satılmasını sağlamıştır. İane biletlerinden elde edilen gelir ile Hindistan’a zahire yardımında bulunmuştur.