Sağdan sansürlü verilerde iki grubun sağkalım eğrilerinin karşılaştırılmasında kullanılan testlerin incelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: PINAR GÜNEL KARADENİZ

Danışman: İLKER ERCAN

Özet:

Sağkalım Analizi'nde araştırmacılar bir taraftan bir topluluğun sağkalım olasılığını kestirmeyi amaçlarken diğer bir taraftan da farklı grupların sağkalım olasılıklarını karşılaştırmak isteyebilirler. Bu durumda, sağkalım bakımından gruplar arasındaki fark iki gruba ait sağkalım eğrileri çizilerek görsel olarak değerlendirilebilir ancak bu değerlendirme yalnızca kabaca bir fikir verir. Sağkalım araştırmalarında elde edilen veriler çoğunlukla sansürlü gözlemler içerdiğinden gruplar arasında sağkalım bakımından istatistiksel olarak karşılaştırma yapmak için özel olarak tasarlanmış testlere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu tez çalışmasında Logrank, Gehan-Wilcoxon, Tarone-Ware, Peto-Peto, Modifiye Peto-Peto testleri ile Fleming-Harrington test grubunda (p, q) değerleri; (1, 0), (0.5, 0.5), (1, 1), (0, 1) ve (0.5, 2) olan testler, ilgilenilen olayın izlem süresi boyunca eşit olasılıkla ve izlem süresinin başlarında, ortasında ya da sonlarında yoğun olarak yer aldığı durumlarda, sağkalım süresi verilerinin ise farklı dağılımlardan türetildiği durumlarda yürütülen simülasyon çalışması sonunda elde edilen Tip I hata oranı bakımından incelenmiştir. Simülasyon çalışmamızın sonuçları incelendiğinde, ilgilenilen olayın izlem süresi boyunca eşit olasılıkla yer aldığı durumda Logrank testi için Tip I hata oranının belirlenen nominal değere eşit ya da çok yakın olduğu görülmektedir. İlgilenilen olay izlem süresi başlangıcında yoğun olarak görüldüğünde Tip I hata oranları nominal değerden düşük olma eğilimi; ilgilenilen olay izlem süresi sonunda yoğun olarak bulunduğunda nominal değerden yüksek olma eğilimi göstermektedir. İlgilenilen olay izlem süresinin ortasında yoğun olarak bulunduğunda ise literatürde başlangıçtaki olaylara ağırlık verdiği belirtilen Gehan-Wilcoxon, Tarone-Ware, Peto-Peto, Modifiye Peto-Peto ve F-H(1,0) testlerinde Tip I hata oranı nominal değerden genellikle yüksek iken; diğer testlerde düşük elde edilmiştir.