İstanbul ili'nde organik gıda tüketimini etkileyen özellikler üzerine bir araştırma


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Esra Bulut

Danışman: HASAN VURAL

Özet:

Bu çalışmada öncelikle organik tarımın tarihçesi, gelişimi, önemi vurgulanmış, ilkeleri, amaçları ve kuralları belirtilmiştir. Dünyada organik tarım sisteminin gelişimi incelenmiş, organik tarım ile ilgili uluslararası kuruluşlar belirtilmiştir. Türkiye'de organik tarımın gelişimi ve kurumsal yapısı açıklanmış, ülkemizde yapılan organik tarımsal üretim ve organik tarım sisteminin işleyişi incelenmiştir. Bu araştırmanın amacı, İstanbul ilindeki tüketicilerin organik ürünleri tercih etme özelliklerini belirlemektir. İstanbul'da bulunan çeşitli ilçeler araştırma kapsamına alınmıştır. 613 tüketici ile yüz yüze sorma yöntemi ile anketler doldurularak orijinal veriler elde edilmiştir. Çalışmada elde edilen verilere khi-kare analizi, bağımlılık katsayı testleri uygulanarak analizler yapılmıştır. Elde edilen araştırma sonuçlarına göre bireylerin organik ürünleri tüketme ve tüketmeme sebepleri ortaya koyulmuştur. Araştırmada tüketicilerin yaş durumlarının genç ve orta yaşta yoğunlaştığı %38,2; 18-29 yaş, %36,9; 30-39 yaş aralığında olduğu, öğrenim durumlarına bakıldığında; %23,8'inin lise, %63,7'sinin ise üniversite mezunu olduğu ortaya çıkmıştır. Bu sonuçlara bakıldığında eğitim seviyesinin organik gıda tüketiminde etkin bir rol oynadığını söyleyebiliriz. Yaş durumlarına bakıldığında ise genç nesil organik gıda tüketiminde etkin rol oynamaktadır. Bu da organik gıda tüketiminde genç kesimin bilgi sahibi olduğunu göstermektedir. Tüketicilerin organik gıdaları tüketim sıklıklarına bakıldığında, %34,1'inin organik gıdaları haftada 4-6 kez tükettikleri, %49,6'sının ise organik gıdaları haftada 1 kez tükettikleri görülmüştür. Tüketiciler büyük çoğunlukta %57,6 oranıyla organik ürünleri tüketmek için daha fazla para ödemeyeceklerini belirtirken %26,8 oranla bazı tüketiciler organik beslenmek için daha fazla para ödeyebileceklerini belirtmiştir. Bu durum tüketicilerin gelir durumuyla da ilişkilidir. Tüketiciler organik gıdaları fiyatlarını pahalı bulmaları nedeniyle devamlı olarak tüketememektedirler. Sonuç olarak organik ürünlerin üretim ve satışını yapan üreticilerin sayısı arttırılmalıdır. Organik ürün satıcılarına bu ürünlerini pazarlama imkânları sunulmalı ve satışlarını artırmaya yönelik desteklemeler yapılmalıdır. Organik ürün fiyatları daha makul düzeye getirilmelidir. Organik ürünlerin satış fiyatlarının makul düzeyde olması için organik ürün üreticilerine devlet katkısı sağlanmalıdır.