Kur'ân'da tayyib ve habîs kavramları

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: YUSUF DAŞTAN

Danışman: CELİL KİRAZ

Özet:

Araştırmada, Kur'ân'ın iki temel kavramı olan "tayyib" ve "habîs" ele alınmıştır. Bu kavramları Kur'ân bütünlüğü içerisinde açıklamak, çalışmanın temel amacıdır. Bu vesîleyle çalışmada konulu tefsir yönteminden yararlanılmış, etimolojik ve semantik tahlil yapılmıştır. Araştırma; giriş, üç bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Giriş bölümünde, incelenecek temel sorundan bahsedilmiş; problemin çözümünde başvurulan yönteme değinilmiş ve araştırmada yararlanılan kaynaklara işaret edilmiştir. "Tayyib" kavramının ele alındığı Birinci Bölüm'de, "Tayyib Kavramının Lügavî Tahlîli" başlığında, kavramın sözlük ve terim anlamlarına yer verilmiştir. "Tayyib Kavramının Kur'ânî Tahlîli" başlığında, ilgili kavram ile türevlerinin Kur'ân'daki kullanımlarına ve içerdiği anlamlara etraflıca değinilmiştir. "Kur'ân'da Tayyib İle Anlam Yakınlığı Olan Kavramlar" başlığında ise, sözlükte ya da Kur'ân'da taşıdığı anlam dolayısıyla "tayyib" ile ilişkili kavramlar belirlenmiş ve işlenmiştir. Araştırmanın İkinci Bölüm'ünde ise "habîs" kavramı incelenmiştir. "Habîs Kavramının Lügavî Tahlîli" başlığında, kavramın sözlük ve terim anlamlarına işaret edilmiştir. "Habîs Kavramının Kur'ânî Tahlîli" başlığında, bu kavram ile türevlerinin Kur'ân'daki kullanımları ve taşıdığı manalar üzerinde genişçe durulmuştur. "Kur'ân'da Habîs İle Anlam Yakınlığı Olan Kavramlar" başlığında ise, ilgili kavram ile lügavî veya Kur'ânî açıdan anlam bağı bulunan kavramların tespiti ve incelemesi yapılmıştır. Üçüncü Bölüm'de ise "tayyib" ve "habîs" kavramlarının diğer İslâmî ilimlerdeki yeri belirlenmeye çalışılmıştır. Bu kapsamda, kavramların hadîslerdeki kullanımına ve taşıdığı bazı anlamlara değinilmiş; Fıkıh'ta, Kelâm'da ve İslâm Ahlâkı'nda nasıl bir işlevi olduğuna ve neye karşılık geldiğine dikkat çekilmiştir. Sonuç kısmında da elde edilen neticelerden genel manada söz edilmiştir. Nihâyet, çalışmada yararlanılan kaynakların sıralanmasıyla araştırmaya son verilmiştir.