Bağımsız idari oteriteler ve Türkiye uygulamasından bir örnek: Enerji piyasası düzenleme kurumu


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2005

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MEHMET ZAHİD SOBACI

Danışman: BEKİR PARLAK

Özet:

Devletin ekonomik ve toplumsal yaşamdaki değişen rolünün kamu yönetimine yansıması olarak değerlendirilen ve yaşamın hassas sektörleri olarak kabul edilen rekabet, bankacılık, enerji, finans, insan hakları ve gıda ve ilaç güvenliği gibi sektör ve alanlarda düzenleme ve denetim yapan bağımsız idari otoriteler, ekonomik,toplumsal ve siyasal yaşamı gün geçtikçe daha fazla etkilemektedirler.Politikacılar ve ilgili oldukları sektördeki aktörlerin karşısında konumlarının güçlendirilmeleri ve söz konusu aktörlerden gelebilecek telkin ve baskılardan izole edilmeleri amacıyla bağımsızlık ile donatılan bağımsız idari otoriteler, sahip oldukları özellikleri, görev ve yetkileri, sorumlulukları, örgütlenmeleri, personeli ve bütçeleri ile idari örgütlenme içerisinde yer alan klasik idari birimlerden farklılık arz etmektedir. Anglo-Sakson yönetim geleneğinde uzun bir tarihsel geçmişe sahip olan bağımsız idari otoriteler, sahip oldukları özellikleri nedeniyle üniter devlet yapısının temel ilke ve prensipleriyle çatışmaktadır. Bu bağlamda, söz konusu kurumlar meşruiyet ve hesap verebilirliklerindeki yetersizlikler açısından eleştirilmektedir.Dolayısıyla, bağımsız idari otoritelerin ülkelerin kendi iç ihtiyaçlarından varlık bulması ve kendine has ilke ve özelliklere göre yapılandırılması gerekmektedir.Türkiye'de bağımsız idari otoriteler Avrupa Birliği'ne üyelik süreçleri veya ekonomik krizlerin atlatılması sürecinde uluslar arası örgütlerin telkini gibi konjonktürel ve zorlayıcı gelişmeler sonucu ortaya çıkmıştır. Türkiye'deki bağımsız idari otoritelerden biri olan ve 2001 yılında benzer süreçler sonrasında oluşturulan Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, özellikleri, görev ve yetkileri, sorumlulukları,örgütlenmesi ve idari ve mali özerklikleri açısından üst düzey bir bağımsız idari otoritedir.