Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ, OTOMOTİV MÜHENDİSLİĞİ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BARIŞ ENGİN
Danışman: Murat Yazıcı
Özet:
Elektrikli araç kullanımının her geçen gün artmaktadır. Elektrikli
araçların aktarma organlarında kullanılan döner mil keçelerinin çalışma
koşulları, içten yanmalı motorlara göre daha zorludur. Elektrikli araçlarda
kullanılan döner mil keçelerinin maksimum çalışma sıcaklığı 150°C ve maksimum
çalışma hızı 16 000 Rpm'dir. Standart bir yaylı döner mil keçesinde bu çalışma
koşullarında başarılı olmasının imkansız olması bizi alternatif tasarımlara
yöneltmiştir. Bu çalışmada öncelikle yüksek hızlarda çalışabilen alternatif
spiral tırtıllı keçe tasarımı yapılmıştır. Alternatif olarak tasarlanmış yüksek
devirli keçemiz, kullanım ömrünü belirlemek için test edilmiştir. İlk tasarım
yüksek devirli keçemiz 7 günün sonunda 5 ± 0.3 g sızıntı vermiştir. Deney
sonrası yapılan incelemelerde 7 gün sonunda tırtılların silindiği tespit
edilmiştir. Tasarlanan ilk yüksek devirli keçenin sonlu eleman modeli
oluşturulmuş ve radyal yük kontrolü gerçekleştirilmiştir. Sonlu elemanlar
modelinden elde edilen radyal yük değeri ile deneysel radyal yük değeri
karşılaştırıldığında %4,3 civarında bir sapma olduğu görülmektedir. Bu veriler
ışığında Abaqus'te oluşturulan FEA modelinin doğruluğu kanıtlanmıştır.
Oluşturulan sonlu eleman modeli, I-sight yardımıyla sınır koşulları içinde
optimize edilmiştir. Optimize edilmiş tasarım yüksek devirli keçenin bir
prototipi üretilmiş ve ömür testi gerçekleştirilmiştir. Optimize edilmiş
tasarıma ait prototip yüksek devirli keçenin, aynı test koşulları altında 13
gün sonra 4 ± 0.3
g sızıntı gözlemlenmiştir. Elektrikli araç üreticisi firmaların talep ettiği kullanım
ömrü 10 gün olduğu için yüksek devirli keçe üzerinde yapılan optimizasyon sonucu
elde edilen yeni tasarım uygun bulunmuştur. Yapılan sayısal ve deneysel
çalışmalar sonucunda ömrü %95 oranında iyileştirilmiş bir yeni yüksek devirli keçe
geliştirilmiş ve performans testleri ile doğrulanarak, endüstrileşme aşaması
için tez kapsamında birlikte çalışılan kuruluş SKT A.Ş ile sonuçlar
paylaşılmıştır.