Bursa siyah incirinin hasat sonrası hastalıklarına karşı ozon gazının etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Aysun Keten

Danışman: ÖZGÜR AKGÜN KARABULUT

Özet:

Bu çalışmada, Bursa Siyah İnciri meyvelerinin hasat sonrası hastalıklarını engelleyerek muhafaza ve raf ömrü süresini uzatmak amacıyla meyvelere, kullanımı genel olarak güvenli olarak kabul edilen (GRAS) ozon gazı uygulanmıştır. Tez kapsamında yürütülen çalışmalar in vitro ve in vivo çalışmalar olmak üzere iki kısımdan oluşmaktadır. Çalışmaların her ikisinde de ozon gazı, nemlendirilmiş (%95-99 oransal nem) veya nemlendirilmemiş (%35-45 oransal nem) uygulama kabini içerinde uygulanmıştır. In vitro çalışmalarda ozon gazının Botrytis cinerea, Alternaria alternata, Penicillium expansum ve Aspergillus niger konidilerine toksisitesi araştırılmıştır. In vitro denemelerde kullanılan ozon konsantrasyonları nemlendirilmiş ortam için 200, 500, 1000 ve 1500 µL L-1 olup, nemlendirilmemiş ortam için 200, 500, 1000, 1500 ve 5000 µL L-1 olmuştur. Ozon gazı uygulama süresi ise her iki ortam için 1, 5, 10, 15, 20 ve 30 dk.'dır. Nemlendirilmiş ortamda uygulanan ozon gazının konidilere olan toksisitesi, nemlendirilmemiş ortamda yapılan uygulamalara oranla daha fazla bulunmuştur. In vivo çalışmalarda meyvelere uygulanan ozon miktarının ölçümü ozon konsantrasyonun uygulama süresi ile çarpımı (KxZ, µL L-1 x saniye) sonucu elde edilmiştir. Ozon uygulaması sonrasında meyvelerdeki ve meyvelerin doğal açıklığından alınan parçalarındaki mikroorganizma yoğunluğunun belirlenmesi amacıyla mikrobiyal analiz yapılmıştır. Ozon gazı uygulamaları ile meyve ve meyveden alınan parça başına düşen toplam mikroorganizma, fungus ve bakteri popülasyonu azaltılmıştır. Uygulama yapılan meyveler, modifiye atmosfer paketler ile paketlenerek 7 ve 21 gün süre ile 1oC'de muhafaza edilmişlerdir. Muhafaza süresi 7 gün olan meyveler 5 gün süre ile muhafaza süresi 21 gün olan meyveler ise 3 gün süre ile 20oC'de raf ömrüne bırakılmıştır. Soğuk havada muhafaza sonrası meyveler, fitotoksisite açısından değerlendirilmiş ve fitotoksisitenin ortamın nemlendirilmesiyle azaldığı gözlemlenmiştir. soğuk havada muhafaza sonrasında meyvelerde çürüme görülmeyip, raf ömrü süresi sonunda oluşan meyve çürümeleri değerlendirilmiştir. Yapılan değerlendirmeler sonucunda meyve çürümesinin nemlendirilmemiş ortama oranla nemlendirilmiş ortamda daha az görüldüğü ve çürümenin artan ozon konsantrasyonları ile azaldığı tespit edilmiştir. Denemenin 7. ve 21. günlerinde MAP' lar içerisindeki O2 (%) ve CO2 (%) ölçümleri yapılmış ve genel olarak 21. gün sonunda 7. gün sonunda ölçülen değerlere göre O2 (%) oranında düşüş, CO2 (%) oranında artış olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak ozon gazının nemlendirilmiş ortamda uygulanmasının, nemlendirilmemiş ortamda uygulanmasına oranla incir meyvelerinde hasat sonrası görülen hastalıkların engellenmesinde daha etkili olduğu bulunmuştur.