Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2007
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Nezih Kamil Salihoğlu
Danışman: VEDAT PINARLI
Özet:Ülkemizde atıksu arıtma çamurlarının en yaygın bertaraf yöntemi depolamadır. Mekanik susuzlaştırma ekipmanlarıyla %20–30 Katı Madde (KM) içeriğine ulaştırılan atık çamurlar doğrudan veya kireç ilavesinden sonra düzensiz/düzenli depolama sahalarına depolanmaktadır. Yüksek patojen içeriğine rağmen önemli bir toprak zenginleştirici kaynak olarak düşünülen atıksu arıtma çamurlarının bertaraf maliyetlerini düşürmek amacıyla farklı teknolojiler uygulanmaktadır. Bu çalışmada kapalı kurutma yataklarında güneşle çamur kurutma incelenmiştir. Çalışmanın temelini, ülkemizin güneş enerjisi potansiyelinden yararlanmak ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını artırmak oluşturmuştur. Sistemin kullanımıyla daha az kimyasal sarfiyatı ve düşük maliyetle patojen mikroorganizma giderimi sağlanmıştır. Deneysel süreçte uzun havalandırmalı kentsel atıksu arıtma tesisi çamuru, açık ve kapalı sistemde beton zemin üzerine 25 cm. yüksekliğinde serilmiştir. Çamur kurutma süreci, kontrollü şartlarda incelenmiştir. Haziran –Ağustos döneminde 26 günde %23 Katı Madde (KM) içerikli çamur, açık ve kapalı tesislerde sırasıyla %79 KM ve %91 KM değerlerine ulaşmıştır. Kasım-Aralık döneminde aynı sürede açık tesiste hava şartları sebebiyle %17 KM’ye inilirken, kapalı tesiste %37 KM değerine ulaşılmıştır. KM ile eklenik güneş radyasyonu arasında (R2 >0,9) lineer bir ilişki bulunmuştur. Yaz döneminde kapalı sistemde başlangıçta %20 KM içerikli çamurdaki 107 Koloni Oluşturan Birim (CFU) / g. KM olan fekal koliform konsantrasyonu, Amerikan Çevre Ajansı (USEPA) tarafından belirlenen B sınıfı çamur sınırı olan 2.106 CFU / g. KM değerine 45 günde inmiştir. Sınırlı sönmemiş kireç ( 0,15 kg sönmemiş kireç / kg KM ) ilavesiyle aynı dönemde aynı tip çamurdaki fekal koliform konsantrasyonu 5 günde USEPA tarafından belirlenen A sınıfı çamur sınırı olan 103 CFU / g. KM değerine inmiştir. Depolama kriteri olan %35 KM değerine yaz döneminde kireç ilave edilmeden 10 günde ulaşılmıştır. Çalışma sonuçları, sınırlı kireçlemeyle birlikte gerçekleştirilen kapalı yatakta çamur kurutma sürecinin nihai çamur bertarafından önce ilave çamur susuzlaştırma ve kurutma amacıyla kullanılabileceğini göstermektedir.