Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Özlem Turan
Danışman: SERKAN GÜRLÜK
Özet:Gıda arzını talebe eşitleme çabaları küresel rekabet içerisinde ve teknolojik ilerleme ile birlikte hızla artarken, kişi başına düşen küresel gelir düzeyindeki artış, tüketicilerin bilinç düzeyinin artmasına, organik tarım, gıda etiği gibi konuların da gündeme gelmesine sebep olmuştur. Hayvan refahı konusu, gıda etiği kavramı içerisinde olup, tıpkı organik tarım hareketinde olduğu gibi gelişmek-te olan bir konudur. Ekonomide “erdemli mallar” kategorisinde yer alan bu mal grubu, genel olarak talep görmemekte; ancak sosyal faydanın arttırılması için oldukça önemli kabul edilmektedir. Bu tür kavramlar daha çok “gelişmiş ülkelerde önemlidir” fikri, genel kanı olsa da, uluslararası ticaret kanallarının oldukça açık olduğu küresel dünya düzeninde, gelişmiş ülkelerle ticaret yapabilmek için “etik tarımsal üretim” yakın gelecekte tüm ülkelerin izlemek durumunda kalacağı bir kavram olacaktır. Bu noktadan hareketle bu araştırmanın amacı, Türkiye’nin hayvan refahını sağlama açısından hangi konumda olduğunun belirlenmesi olarak gösterilebilir. Çalışma, tüketicilerin katlandığı parasal külfetin hangi miktarını “hayvan refahını sağlama” için tahsis ettiğini ortaya koymaktadır. Kırmızı et ve yumurta tavukçuluğu üretim sistemlerini dikkate alan bu çalışmada sorgulanan hayvan refahı kriterleri, Avrupa Birliği’nin de kabul ettiği kriterlerdir. Çalışmada kullanılan istatistiksel araçlar parametrik olmayan analizler ile yapay bağımlı logit regresyon analiz temeline dayanan seçim modelidir. Anket sonuçlarına göre araştırmaya katılan tüketicilerin %83’ü hayvan refahı konusunda bilgisi olmadığını belirtmiştir. Ayrıca tüketicilerin %84,8’i doğrudan köylülerden alınan yumurtalarda hayvan refahının daha fazla olduğuna inanırken, kırmızı et için tüketicilerin %90,6’sı kasaptan alınan etlerde daha çok hayvan refahı olduğuna inanmaktadır. Tercih modeli sonuçlarına göre yumurta tavukçuluğunda hayvan refahı uygulamalarında bazı değişkenler için tüketici ödeme isteği belirlenmiştir. Buna göre tavukların yemlik alanlara ulaşımının artırılması durumunda tüketicilerin ödeme isteği 30 adette 0,159 TL olarak belirlenmiştir. Aynı şekilde hayvanların kapalı kafeslerde tutulmaması için tüketicilerin ödeme isteği 0,98 TL/30 adet olarak belirlenmiştir. Aynı zamanda hayvanlara yapılacak fiziksel müdahelenin en uygun koşullarda sağlanması için tüketicilerin ödeme isteği 0,841 TL/30 adet olarak belirlenmiştir. Besi hayvancılığında hayvan refahı uygulamarında ise modelin sonuçlarına göre ödeme isteği çok düşük olduğundan hesaplama yapılmamıştır.