Hacı Bektaş-ı Veli Dergȃhı'nın son postnişȋni: Salih Niyazi Dedebaba


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: İlir Hamzaj

Danışman: SALİH ÇİFT

Özet:

Çalışmanın konusu Hacı Bektaş-ı Veli Dergahı'nın son Postnişini Salih Niyazi Dedebaba'dır. Giriş ve üç bölümden oluşan çalışmanın giriş bölümünde araştırmanın amacı, önemi, yöntemi ve kaynaklar hakkında bilgi verilmiştir. Birinci bölümde Bektaşiliğin ve Balkanlar'a yayılışı devamında da Arnavutlar ve Bektaşilik konusu genel hatlarıyla ele alınmıştır. Çalışmanın ana kısmı olan ikinci bölümde Salih Niyazi Dedebaba'nın hayatına ve faaliyetlerine yer verilmiştir. Bu bağlamda çocukluk yıllarından başlayarak, Anadolu'ya göç etmesi, Hacı Bektaş Dergâhı ile tanışması, sırasıyla derviş, baba ve dedebaba oluşu gibi konular ele alınmıştır. Ayrıca sıkıntılı bir dönem olan kurtuluş savaşı ve cumhuriyetin kuruluşunda tekke ve zaviyeleri yasaklayan kanunun çıktığı zamanda Salih Niyazi Dedebaba'nın yaptığı icraatlara yer verilmiştir. Bu bölümün devamında Salih Niyazi Dedebaba'nın Türkiye'de Tarikatlar yasaklandıktan sonra Arnavutluk'a dönüşü, Dedebabalık merkezinin taşıması ve oradaki Bektaşiliği yeniden organize etmesi, icraatları ve son olarak da esrarengiz ölümüyle ilgili iddialar değerlendirilmiştir. Üçüncü ve son bölümde Salih Niyazi Dedebaba'nın vefatndan sonra dünyada Bektaşiliğin durumu ve Dedebabalık postuyla ilgili olan tartışmalar genel hatlarıyla ele alınmıştır.