Farklı lif içeriklerine sahip denim kumaşların yapısal parametrelerle bazı yüzey özellikleri arasındaki ilişkilerin incelenme


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Gizem Kara

Danışman: MİNE AKGÜN

Özet:

Bu tez çalışmasında, farklı lif içeriklerine sahip denim kumaşların iplik sıklığı, iplik numarası, ipliği oluşturan filament sayısı ve/veya inceliği, örgü yapısı gibi doğrudan yapısal parametrelerdeki değişimlerden ve dolaylı olarak kumaş örtme faktörü, kumaş yoğunluğundaki değişimlerden, aşınma, sürtünme ve nem iletim özelliklerinin ne şekilde etkilendiği deneysel olarak incelenmiştir. Çalışma, farklı içerik ve yapılarda denim kumaşlar üzerinde yapılmıştır. Labthink Param MXD-02 sürtünme katsayısı test cihazında, ASTM D1894-14 standardına göre sürtünme katsayıları hesaplanmıştır. Yüzey pürüzlüğü için Surfcom 130A yüzey pürüzlülük test cihazı ISO 4287 standardına göre test edilmiştir. Aşınma testleri Nu- Martindale aşınma test cihazında ASTM D 4966-12 standardına göre, 12 kPa yük altında yapılmış, altı farklı aşınma devir sayısı uygulanmıştır. Kumaşların nem iletimi ölçümleri ise SDL ATLAS M 290, MMT Nem kontrol test cihazında AATCC TM 195 standardına göre yapılmıştır. Deneyler sonucunda elde edilen verilerden, sürtünme katsayısı için, genel olarak, kalın ipliklerin kullanıldığı kumaş yapılarında sürtünme katsayısının yüksek çıktığı kumaş örtme faktörü değerlerindeki artışın, sıklığın artması ve ince iplik kullanılmasının sürtünme katsayılarının düşmesine neden olduğu görülmüştür. Atkı ipliği olarak poliester kullanımı durumunda sürtünme katsayılarının daha düşük çıktığı görülmüştür. Kumaş yüzeyindeki dimi diyagonallerinin eğim açılarının yüzey sürtünme özelliklerinde önemli olduğu görülmüştür. En yüksek sürtünme katsayısı değerleri kalın iplik ve düşük sıklık değerleri ile dokunan kumaş yapılarında olduğu ve aşınmaya bağlı olarak sürtünme katsayısındaki düşüşün en fazla olduğu kumaş yapısının bu kumaşlar olduğu görülmüştür. En yüksek sürtünme katsayısı ve pürüzlülük değerlerinin kalın iplik ve düşük sıklık değerleri ile dokunan kumaş yapılarında olduğu ve aşınmaya bağlı olarak yüzey üzerindeki en fazla değişimin de (sürtünme katsayısı ve pürüzlülük bakımından) bu kumaş yapılarında olduğu görülmüştür. Denim kumaşların nem iletim performansları kumaşların kalınlık, yoğunluk, örtme faktörü ve gramajlarına bağlı olarak değerlendirilmiş ve genel olarak kumaş kalınlığı ve gramajının kumaşların toplam nem yönetim kapasitesi üzerinde belirleyici bir etkiye sahip olduğu gözlenmiştir.