Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Büşra Acoğlu
Danışman: Perihan Yolcı Ömeroğlu
Özet:Gıdalar, raf ömürlerinin uzatılması sırasında ve tüketimine hazır hale getirilmesine kadar geçen sürede, yıkama, kabuk soyma, dondurma, kurutma, kaynatma, reçele ve meyve suyuna işleme gibi süreçlere maruz kalabilmektedirler. Bu tip işleme süreçleri, gıdalarda bulunan pestisit kalıntı seviyelerini önemli derecede etkileyebilmektedir. İşlenmiş gıdada bulunan kalıntının seviyesi, işlenmemiş gıdada bulunan ilk seviyesine göre kalıntının fizikokimyasal özelliklerine bağlı olarak artma veya azalma eğilimi gösterebilmektedir. İşlenmiş gıdaların maksimum kalıntı seviyeleri (MRLs) ile uyumu değerlendirildiğinde, işleme faktörlerinin dikkate alınması gerekmektedir. İşleme faktörleri, işlenmiş gıdadaki pestisit kalıntı seviyesinin işlenmemiş gıdada bulunan pestisit kalıntı seviyesine oranıdır. Bu çalışma kapsamında, çeşitli gıda işleme tekniklerinin turunçgillerde bulunan pestisit kalıntılarına olan etkisi ve işleme faktörleri incelenmiştir. Bu amaçla, portakal ve limon numuneleri laboratuvar ortamında abamectin, buprofezin, etoxazole, imazalil ve thiophanate-methyl ile daldırılarak ilaçlanmıştır ve uygulanan işleme teknikleri sonucunda numunede bulunan kalıntı miktarları QuEChERS analiz metodu kullanılarak LC-MS-MS ile saptanmıştır. Pestisit kalıntı seviyeleri, farklı evsel işleme (su ile yıkama, kabuk soyma, meyve eti eldesi, meyve suyuna işleme, reçel ve kabukların rendelenerek dondurulması) ve yıkama uygulamaları (soğuk suyla yıkama, değişik derişimlerde sodyum karbonat, sodyum klorür, asetik asit, elma sirkesi ve üzüm sirkesi kullanarak) sonucunda sırasıyla %26-%100 ve %2-%84 arasında azalmıştır. Kurutma işlemlerinde (sıcak hava, mikrodalga ön işlemli sıcak hava, vakum ve mikrodalga ön işlemli vakum kurutma) ise pestisitlerin derişimlerinin arttığı gözlenmiştir. Sonuç olarak, işleme faktörü, kabuğun ayrılması, kabuğun rendelenerek dondurulması ve kurutma işlemleri için 1’den büyük ve diğer işlemlerde ise 1’den küçük olarak elde edilmiştir.