Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2012
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Esra Örenlili Yaylagül
Özet:
Bu çalışmada Parkinson hastalık tedavisinde kullanılan Levodopa ve Karbidopa ilaçlarının genotoksik, bir pirimidin nükleozidi olan Üridin'in antigenotoksik etkileri belirlenmeye çalışıldı. Bu amaçla in vivo fare kemik iliği Mikronükleus ve Komet Testleri gerçekleştirildi.Çalışmada Levodopa ilacı 10, 50 ve 100 mg/kg dozlarda intraperitoneal (i.p.) yolla farelere enjekte edildi. Bu ilaç ile 24 saat muamele sonunda gerçekleştirilen fare kemik iliği Mikronükleus Testinde her üç doz grubunda meydana gelen mikronükleuslu polikromatik eritrositlerin (MNPCE) oranının kontrol grubuna göre anlamlı olarak arttığı gözlendi. Komet Testi sonuçlarına göre, Levodopa uygulama gruplarında komet kuyruk uzunluğu, kuyruk % DNA, genetik hasar indeksi (GHİ) ve hasarlı hücre yüzdesinde doza bağlı olarak bir artış olduğu aynı zamanda kafa % DNA'sında istatiksel olarak bir azalmanın meydana geldiği belirlendi.Çalışmada aynı yolla uygulanan Karbidopa ilacının 1, 5 ve 10 mg/kg dozlarının genotoksik etkileri gözlenmedi.Levodopa ve Karbidopa ilaçları birlikte 10/1, 50/5 ve 100/10 mg/kg dozlarda farelere i.p. olarak uygulandı. İn vivo fare kemik iliği Mikronükleus ve Komet Testi verilerine göre 50/5 ve 100/10 mg/kg doz gruplarındaki PCE oranındaki artışın istatistiksel olarak anlamlı olduğu belirlendi (p < 0,0001). Komet Testi verilerine göre, kombine ilaç uygulamalarının Komet kuyruk uzunlukları negatif kontrol grubu ile karşılaştırıldığında 50/5 ve 100/10 mg/kg'lık doz gruplarında istatistiksel olarak anlamlı bir artış bulundu. Kuyruk % DNA oranlarında her üç doz grubunda meydana gelen artış, kafa % DNA verilerinde doz artışına bağlı olarak meydana gelen azalış ve genetik hasar indeks değerlerinde her üç doz grubunda meydana gelen artış negatif kontrolle kıyaslandığında istatistiksel olarak anlamlı olduğu belirlendi. Hasarlı hücre yüzde oranları kontrol grubu ile karşılaştırıldığında ise, 50 ve 100 mg/kg doz gruplarındaki artışın istatistiksel olarak anlamlı olduğu sonuçlarına ulaşıldı.Yapılan in vivo Mikronükleus ve Komet Testi verileri değerlendirildiğinde, kullanılan 100 mg/kg Üridin dozunun genotoksik etki göstermediği gözlendi. Üridin'in Levodopa'nın 10, 50 ve 100 mg/kg dozları ile kombine bir şekilde uygulanması sonucunda, Levodopa dozlarının meydana getirdiği MNPCE oranlarını sırasıyla 1,8, 2,15 ve 2,85 kat azalttığı belirlendi. Komet kuyruk uzunluğu oranlarını sırasıyla 2,09, 2,69 ve 4,94 kat azalttığı ve GHİ değerlerini ise, sırasıyla 2,59, 6,64 ve 6,18 kat azalttığı belirlendi.Üridin'in 100 mg/kg dozunun Levodopa/Karbidopa kombinasyonunun 10/1, 50/5 ve 100/10 mg/kg doz grupları ile birlikte uygulaması sonucunda gerçekleştirilen fare kemik iliği Mikronükleus ve Komet Testi verilerine göre, uygulanan Üridin dozunun Levodopa/Karbidopa kombine dozlarının meydana getirdiği MNPCE oranlarını sırasıyla 1,03, 2,37 ve 3,83 kat, komet kuyruk uzunluğu oranlarını sırasıyla 2,35, 3,43 ve 4,29 kat, kuyruk % DNA oranlarını sırasıyla 5,73, 15,74 ve 17,13 kat GHİ oranlarını ise, sırasıyla 3,23, 5,73 ve 5,93 kat azalttığı ve hesaplanan hasarlı hücre yüzdesi oranlarını düşürdüğü sonucuna ulaşıldı.Sonuç olarak, çalışmada genotoksik etkileri belirlenmeye çalışılan Levodopa ve Karbidopa ilaçlarının in vivo fare kemik iliği Mikronükleus ve Komet Testlerinde, Karbidopa uygulamasının genotoksik etki göstermediği sonucuna ulaşıldı. Levodopanın tek başına ve Karbidopa ile birlikte uygulanması sonucunda mikronükleus frekansının istatistiksel anlamlı bir şekilde arttığı belirlendi (p < 0,0001). Çalışmada kullanılan Üridin'in genotoksik etkisinin bulunmadığı, bunun yanı sıra Levodopa ve Levodopa/Karbidopa kombinasyonu ile birlikte kullanıldığında Levodopa ve Levodopa/Karbidopa kombinasyonunun meydana getirdiği genotoksik hasarları geri çevirdiği sonucuna ulaşıldı.