Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Thomas Saah Peters
Danışman: SEZAİ TÜRKEL
Özet:Saccharomyces cerevisiae, haploid veya diploid olarak bulunabilen tek hücreli ökaryotik bir organizmadır. Tek hücreli olmasına rağmen, bazı çevresel koşulların etkisi ile farklı gelişim süreçleri göstermektedir. Bu süreçler sporülasyon ve psödohifsel gelişmelerdir. Diploid mayalarda azot açlığının Ras2 membran proteini tarafından kontrol edildiği bilinmektedir. Azot açlığı durumunda aktif hale gelen Ras2 proteini, protein kinaz A yolu aracılığıyla, enzimleri ve transkripsiyon faktörlerini kodlayan çok sayıda genin aktivitesini değiştirmektedir. Sonuç olarak, diploid mayalar üreme şeklini değiştirmekte ve psödohifsel üremeye geçmektedir. Ras2 ve diğer bazı mutasyonlara sahip sigma suşu, haploid olsa dahi, pseudohif oluşturmaktadır. Trehaloz, S. cerevisiae için önemli bir disakkarittir ve depo karbonhidrattır. Stres koruma faktörü olmakla birlikte hücreye glikoz girişini kontrol etmektedir. TPS1 ve − genleri de trehaloz metabolizmasında biyosentez ve katabolizmada işlev gören enzimleri kodlamaktadır. Bu tez çalışmasında, S. cerevisiae'de görülen apoptoz, otofaji, pseudohifsel gelişim gibi farklı hücresel süreçlerinin TPS1 ve NTH1 genlerinin transkripsiyonu üzerine etkileri araştırıldı. Farklı genetik özelliklere sahip suşlara transforme edilen TPS1-LacZ ve NTH1-LacZ gen füzyonlarının transkripsiyon seviyeleri β-galaktozidaz enzim tayin methoduyla belirlendi. Apoptoz koşulları aktive edildiğinde TPS1 ve NTH1 gen ekspresyonunun 2 kat baskıladığı görüldü. Ancak, otofaji koşullarının aktive edilmesi ile hem TPS1 ve hem de NTH1 geni trasnkripsiyonunda farklı seviyelerde aktivasyon olduğu bulundu. Diploid maya hücresinde sporulasyon aktivasyonunda NTH1 geni transkripsiyonunda önemli bir azalma olduğu tayin edildi. NTH1 ve TPS1 gen transkripsiyonlarının S. cerevisiae’nın farklı hücresel gelişim veya farklılaşma süreçlerinden farklı şekillerde etkilendiği görülmektedir.