Eski Orta - Asya Türk Devletlerinde aile hukuku


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Yasemin Toros Kurtoğlu

Danışman: AYBARS PAMİR

Özet:

Eski Orta – Asya Türk toplumlarında aile kurumuna büyük önem verildiği bilinmektedir. Aile, toplum yaşantısının temelini oluşturmuş ve aileye ilişkin kurallar da örf ve adetler biçiminde ortaya çıkmışlardır. Bazı hususlarda Aile Hukuku'nun Türklerin geleneksel dini Şamanizm'den etkilendiği de görülmektedir. Eski Orta – Asya Türk toplumları arasında Pederi Aile yapısı kabul edilmiş, bu yapı aile içindeki tüm bireyleri özgür ve birbirine eşit kılmıştır. Bu durum, özellikle kadın hakları bakımından önem taşımaktadır. Türklerin kadınlara verdiği değer çağdaşı pek çok ulusta asla görülmeyecek derecede yüksek seviyededir. Eski Türklerde aile yapısının başlangıcında nişanlanma kurumu görülmektedir. Ardından da evlenme ile oluşum tamamlanmaktadır. Evlilik kurumuna Türkler büyük önem vermişler ve evliliği çeşitli şartlara bağlamışlardır. Bunlar; yaş, kan hısımlığı, rıza, sosyal durum eşitliği ve kız tarafına ödenecek bir bedel olan kalın olarak saptanmıştır. Temelde monogamik evliliği kabul eden Türkler, kimi gerekçeler nedeniyle poligüniyi de yaşamlarına sokmuşlardır. Türkler arasında yaygın olarak uygulanan levirat, sororat ile birlikte ölüm nedeniyle evliliğin sona ermesinin doğal bir sonucu sayılmıştır. Ölümün yanı sıra boşanma yoluyla da evliliğin sona ereceği kabul edilmiştir. Türkler, Aile Hukuku kurallarını esas olarak kendi örf ve adetleriyle şekillendirerek o günün koşullarına göre oldukça gelişmiş, hatta bazı yönleriyle bugünkü hukuk sistemlerine yakın bir hukuk düzeni oluşturmuş sayılmaktadırlar.