Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: KEVSER ESRA ÖZDEMİR
Danışman: FİGEN ERSOY
Özet:Bu tez çalışmasında buğdayın kök ve sap kısımlarında meydana gelen göz lekesi hastalığı incelenmiştir. Sap kısmında meydana gelen en önemli hastalık, Oculimacula acuformis ve Oculimacula yallundae (daha önce W-tipi ve R-tipi olarak isimlendirilen) patojen türlerininin neden olduğu göz lekesi hastalığıdır. Agronomik faktörlerin (bir önceki ürün, kültivasyon metodları, toprak yapısı, fungisit uygulaması, ürün rotasyonu ve ekim zamanı) etkileri, buğdayda kök, 5 cm sap ve 10 cm sap kısımlarında oluşan göz lekesi hastalığının DNA konsantrasyonları ölçülerek incelenmiştir. Elli adet buğday arazisi 2012/13 sezonunda İngiltere genelinde araştırılmış ve her bir alandan rasgele seçilmiş kışlık buğdayları GS 21-31 (kardeşlenme dönemi), GS 37-45 (çiçeklenme dönemi) ve GS 65-77 (olgunluk dönemi) büyüme aşamalarında toplanmıştır. Bitkiden izole edilen O. yallundae ve O. acuformis türleri gerçek zamanlı PZR testleri kullanılarak DNA miktarları saptanmıştır. Çalışmadaki veri analizleri, bir önceki ürün ve büyüme aşamaları gibi agronomik faktörlerin hastalık oluşumunda büyük bir etkiye sahip olduğunu göstermiştir. Ancak, ekim zamanı ve GS 39-44 (T2) büyüme aşamasında fungisit uygulamaları gibi diğer faktörlerin istatistiksel olarak önemli bir etkiye sahip olmadığı saptanmıştır. Ayrıca, PZR sonuçları, O. acuformis türünün O. yallundae türünden daha baskın olduğunu göstermiştir. Göz lekesi hastalığında en yüksek DNA konsantrasyonları genelde GS 65-77 (olgunluk dönemi) büyüme aşamasında gözlemlenmiştir. Göz lekesi hastalığının DNA konsantasyonlarında bir önceki ürünün çok önemli bir etkisi olduğu ve bir önceki ürün kışlık buğdayı olduğunda göz lekesi hastalığında genel olarak artış olduğu gözlemlenmiştir. Göz lekesi hastalığının kontrolünde fungisit uygulamasının da önemli bir etkisi olduğu saptanmıştır. Sonuçlar, 'boscalid' fungisiti ve 'triazole' grubu fungisitlerinin göz lekesi hastalığının mücadele edilmesinde önemli olduğunu göstermiştir.