Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, VETERİNER FAKÜLTESİ, KLİNİK BİLİMLER, Türkiye
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: NEVDA GÜREL
Danışman: Zeki Yılmaz, Meriç Kocatürk, Hakan Salcı
Özet:
| Kalp hastalıkları, insan ve veteriner hekimlikte önemli sağlık sorunlarından biridir. Kedilerde hipertrofik kardiyomiyopati (HCM), insan HCM'si için bir model olarak kabul edilmektedir. HCM'nin yüksek ölüm oranları ile ilgili en önemli ve yaygın komplikasyonları konjestif kalp yetmezliği (KKY) ve arteriyel tromboembolizmdir (ATE). Biyobelirteçler; cTnI ve NT-proBNP, klinik tanıda miyokardiyal hasar ve ventriküler stresi ortaya çıkarmak için sıklıkla kullanılır; ancak, özgüllükleri ve duyarlılıkları tatmin edici değildir. Bu nedenle, kalp hastalığı olan hastalarda yeni tanısal biyobelirteçlerin geliştirilmesine artan bir ilgi vardır. Son teknoloji olarak proteomik analizle numunelerden protein tanımlamaları, hastalıklı ve sağlıklı durum arasındaki ayrımda yeni ayrıntılar sağlayabilir. Serum örnekleriyle karşılaştırıldığında, idrar proteomu, insan ve hayvanlarda çeşitli hastalıklar için biyobelirteçleri incelemek için kolay, etkili ve invaziv olmayan bir kaynaktır. İdrar proteomları, veteriner hekimlikte klinik hastalıklarda potansiyel biyobelirteç arayışında uygulanmaktadır, ancak kedi HCM'si ile ilgili idrar proteomiklerine ilişkin şu ana kadar mevcut bir literatür bilgisi yoktur. Bu nedenle, bu çalışma, HCM'li kedilerde küresel üriner proteom yanıtlarını araştırmayı, tanısal ve terapötik bir biyobelirteç olarak potansiyel faydalarını ve bu hastalığın fizyopatolojisinde proteomların olası rolünü netleştirmeyi amaçlamaktadır. Bu projede, kedi hipertrofik kardiyomiyopatisinin (HCM) idrar proteomları, sağlıklı kontrollere kıyasla literatürde ilk defa olarak tanımlanacaktır:1- İdrar proteomları kullanılarak sağlıklı kedileri HCM'li kedilerden ayırmanın mümkün olması koşuluyla, özellikle diyastolik disfonksiyonla karakterize HCM'li kedilerin idrar proteomlarındaki değişikliklerin (Evre C Hastalar) belirlenmesi, 2- Standart bir HCM tedavisine başlandıktan sonra 2. ve 4. haftalarda başlangıç örnekleriyle (tedaviden önce) karşılaştırıldığında idrar proteomlarındaki değişikliklerin izlenmesi ve B, C ve D evrelerindeki hastalarda sürecin izlenerek her bir evre adına karşılaştırmalı değerlendirmelerinin sağlanması HCM'nin patofizyolojisini ve ilerlemesini daha fazla açıklama ve tedavi etkinliğini değerlendirme imkanı sağlayacaktır. Bu hedefler doğrultusunda, proje çıktıları ile HCM'nin idrar proteomik analizi ile teşhis sürecini ve tedavi izlenebilirliğini hızlı ve güvenilir hale getirmeyi hedeflemekteyiz. Bu projeden elde edilen proteomların idrarda analizini sağlayabilecek gelecek test modellerinin geliştirilmesi ile, sadece idrar analizi ile HCM tanısı ve basamaklandırılması ile ilgili fikir verebilecek proje ve çalışmaların yapılabilmesi için altyapı oluşturacaktır. Tüm bu bilgilerin insan ve veteriner hekimliğe katkı sağlayacak ve HCM’li, kedilerin yaşam süre ve kalitesini artırma hedefine katkı sağlayabileceğini düşünmekteyiz. Bu proje HCM tanı ve sınıflandırmasına katkıda bulunacak, patofizyolojinin detaylandırılmasını ve tedavinin izlenebilirliğini sağlayacak spesifik idrar proteinlerinin belirlenmesi; Tek Sağlık (One Health) konseptine uygun olarak, insanlar için de geçerli olabilecek verileri mümkün kılacaktır. Doğa olayları üzerine çalışmak; üretilen bilginin uygulamaya indirgenebileceğini ve yaygın etkinin arttığını göstermektedir. Yeni proteinlerin ortaya çıkışı; detaylı kardiyolojik muayene için gerekli uzman ve teknolojik ekipman ihtiyacını azaltacak; zamandan ve ekonomik kayıplardan tasarruf edilecektir. Bu projenin çıktıları idrar proteinlerini analiz edebilen ve HCM’nin erken tanısında faydalı olabilecek ticari hızlı test kitlerinin geliştirilmesi için bir temel oluşturulacaktır. Anahtar Kelimeler: Hipertrofik kardiyomiyopati, idrar, proteomik, kedi |