Antonio Gramsci’de hegemonya kavramı ve günümüz siyaset felsefesine etkisi

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Burak Güler

Danışman: METİN BECERMEN

Özet:

Bu çalışmada siyaset felsefesinin ve marksist dünyanın önemli isimlerinden İtalyan düşünür Antonio Gramsci’nin hegemonya kavramı ve hegemonya kavramının günümüz felsefe dünyasındaki etkileri araştırılmayı hedeflenmiştir. Hegemonya kavramı Gramsci dönemi ve Gramsci sonrası olmak üzere iki bölümde ele alınmıştır. Bu doğrultuda çalışmanın ilk bölümünde Gramsci’nin felsefi serüveni ve gelişimi inceleme altına alınırken, hegemonya kuramının Gramsci felsefesindeki yerinin önemi belirtilmeye çalışılmıştır. Düşünceleri ve Hegemonya kuramı üzerinde Lenin ve Rus Devrim deneyiminin etkileri sivil toplum ve politik toplum kavrayışları aracılığıyla belirtilmeye çalıştıktan sonra Gramsci’nin marksizme getirmiş olduğu eleştiriler ve onun hegemonya bağlamında politik toplum kavrayışı ele alınmıştır. Çalışmanın ilk bölümünün, üçüncü genel başlığı altında ise Gramsci’nin Machiavelli’den ödünç aldığı Prens kavramını, modern politik topluma uyarlayış biçimi ele alınarak, siyasal partinin proleter hegemonyasındaki görev ve önemi incelenmiştir. Yine aynı başlık altında fabrika konseylerinin proleter devrimi açısından önemi vurgulanırken daha sonra Gramsci’yi özgün bir düşünür kılan özelliklerinden liderlik kültü eleştirisi incelemeye alınmıştır. İlk bölümün son inceleme konusu ise Gramsci’nin hegemonyanın kurulumunda özel bir önem atfettiği aydınlar konusu incelenmesidir. Çalışmanın ikinci bölümü kendi içinde iki ana bölüme ayrılarak Gramsci sonrası hegemonya kavramının kavranış biçimleri ele alınmıştır. Bu anlamda ikinci bölümün ilk kısmında Gramsci sonrası hegemonya yaklaşımları incelenmiş ve bu yaklaşımların kökenleri araştırma konusu yapılıp, Gramsci’nin tarif ettiği üzere tarihteki hegemon devletler ele alındıktan sonra son bölümde günümüz dünyasında en önemli hegemonya araçlarından biri olan medya inceleme konusu edinmiştir.