Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MELEK YILMAZ GÖMBEYAZ
Danışman: ADEM APAK
Özet:Ziyâd b. Ebîh Müslüman toplumun ilk iç karışıklıklarının cereyan ettiği hadiselerde ön plana çıkarak olayların gidişatını yönlendiren ve "Arap dâhileri" olarak anılan kişilerden biridir. Diğer dâhi olarak nitelenen Muaviye b. Ebi Süfyan, Amr b. el-As ve Mugîre b. Şube'den Cemel ve Sıffîn gibi Müslümanların karşı karşıya geldikleri hadiselerden uzak kalması ve asil bir soydan gelmemesi gibi yönlerden ayrılmaktadır. Hatta babasının belli olmaması sebebiyle tahkir edilmiş birisidir. Ancak buna rağmen yetenek ve donanımlarıyla Hz. Ömer döneminde başlayan siyasî kariyerini Muaviye döneminde zirveye taşımasını bilmiş ve erken dönem İslâm tarihinin dikkat çekici bir figürü olmayı başarmıştır. Ziyâd, Muaviye'nin onu kendi tarafına çekmek için nesebine katarak baba bir kardeşi olduğunu ilan etmesi ile gündeme gelen ve bu bağlamda kaynaklarda ele alınan bir kişidir. Bu çalışma önemli bir tarihî şahsiyet olan Ziyâd b. Ebîh'in biyografisini hayatı, şahsiyeti ve devlet adamlığı bağlamlarında ortaya koymayı amaçlamaktadır. Böylece Ziyâd hakkında kaynakların naklettiği rivayetler doğrultusunda muhakeme ve mukayese yapmak ve dönemin şartlarını dikkate almak suretiyle Ziyâd b. Ebîh hakkında derli toplu ve sistematik bir portre sunulmaya çalışılmıştır. Çalışma ayrıca bilhassa Hz. Ömer döneminden Muaviye döneminin ortalarına kadar uzanan geniş bir süreçte cereyan eden pek çok siyasî, içtimaî, askerî vs. hadiseleri ele alması açısından da önem arz etmektedir.