Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ESİN SELİMOĞLU
Danışman: Berna Coşkun Onan
Özet:
Bu araştırmada; öğretmen, öğretmen adayları, sanatçı, sanat eğitimcisi alan uzmanı ve
araştırmacıların meslek yaşamlarında kullanımına yönelik baskıresim tekniklerin uygulama
aşamalarını, öğretim süreçlerinde faydalı olabilecek öğretim yöntemlerini içerecek bir öğretim
kılavuzu geliştirmek amaçlanmıştır. Nitel araştırma yöntemlerinden biri olan iç içe geçmiş tekli
durum deseniyle yürütülen bu araştırmada, veri toplama süreci bir dizi döngüsel adımdan
oluşan bir yapı içinde tasarlanmıştır. Bu döngü, kılavuz geliştirme amacıyla gerçekleştirilen
veri toplama ve analiz süreçlerinin eş zamanlı tekrarlayan aşamalarından oluşmaktadır. Veri
toplama süreci aşamalarından ilki, maksimum çeşitlilikle belirlenmiş katılımcılarla
görüşmelerin yapılması ve dokümanların toparlanması, bu aşamaya eş zamanlı olarak kamu
kayıtlarından elde edilen dokümanların ve görüşmelerden elde edilen verilerin analizini
içermektedir. Bir sonraki aşamada, analiz sürecinde elde edilen veriler doğrultusunda materyal
taslağı hazırlanmış ve son olarak oluşturulan materyal hakkında katılımcıların görüşleri
alınarak taslağa son hali verilmiştir. Bu araştırmanın analiz sürecinde benimsenen
tümdengelimci betimsel yaklaşıma göre, öğretim materyali olarak baskıresim kılavuzu
hazırlamak amacına yönelik olarak yürütülen durum çalışmasının sonuçları, içerik kapsamı,
öğretici nitelikler ve tasarım boyutu temalarından oluşmuştur. Bu sonuçlara göre, bir baskıresim
kılavuzu hazırlanırken içeriğin kapsamında; bilginin tipolojik kurgulanması, kapsamının
belirlenmesi, hiyerarşik yapılanması, tekniğe dair bilgilere ve görsel bağlantılara yer verilmesi,
çok yönlü tasarıma ve referans noktalı eğitime değinilmesi önemlidir. Ayrıca, içerik
kapsamında benimsenen dilin bütünlüğünün sağlanmasına, sağlık ve güvenlik önerilerine ve
etik hususlara yer verilmesi gerekmektedir. Bu kılavuzda bulunması gereken öğretici nitelikler
arasında; kuramsal hazırlık, durumlu öğrenme, içeriği planlama, uygulamayı planlama,
değerlendirmeyi planlama gibi niteliklerin temel olduğu söylenebilir. Bir baskıresim kılavuzunun tasarım boyutunda; kapak tasarımına, içindekiler tasarımına, tipografik kullanıma
ve grid sistemine yönelik bütünsel bir anlayışın benimsenmesi ve kılavuzun sanatsal
yaratımında hedef kitleye yönelik baskın öğe ve ilkelerin belirlenmesi, bu araştırmanın önerileri
arasında sıralanabilir.
Anahtar Sözcükler: El kitabı, Görsel sanatlar öğretimi, Öğretimde materyal geliştirme, Rehber
kitap.