Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MEHMET TİRİTOĞLU
Danışman: Yasemin Kavuşturan
Özet:
Poisson
oranı; bir malzemenin yük altında en ve boy yönlü boyut değişikliği arasındaki
orandır. Çoğu malzemeye kuvvet uygulandığında en yönünde daralma meydana gelir.
Bu malzemeler pozitif poisson oranına (Poisson Ratio – PR) sahiptir. Hem en hem
de boy yönlü genişlemenin sağlandığı malzemeler negatif poisson oranına
sahiptir ve auxetic malzeme olarak adlandırılırlar. Negatif poisson oranlı (auxetic)
malzemeler, üstün özelliklerinden dolayı özellikle teknik tekstillerde farklı
yapıdaki malzeme talebini karşılama potansiyeline sahiptir. Auxetic
yapıda örme kumaşların geliştirilmesi ve yapısal özelliklerinin incelendiği
çalışmada spor giyim ürünlerinde kullanıma uygun auxetic örme kumaşların düz
örme makinelerinde üretimi amaçlanmıştır. Literatürdeki PR ölçüm yöntemleri
incelenmiş ve yeni ölçüm metodu geliştirme çalışmaları yapılmıştır.
Literatürdeki auxetic yapıda örme kumaşlara ilaveten tekstil dışındaki auxetic
malzemelerin yapıları da örme desen programına uyarlanarak farklı örgüde 33
adet numune üretimi gerçekleştirilmiştir. PR ile kumaş performans özellikleri
arasındaki ilişki incelenerek auxetic örme kumaşların spor giyim ürünlerinde
kullanımı araştırılmıştır. Sonuçta; PR azaldıkça numunelerin en yönlü
genişledikleri ve porozite değerlerinin arttığı, bunun sonucunda geçirgenliğin
arttığı görülmüştür. Auxetic yapıdaki numunelerin uzama miktarı arttıkça
pozitif PR numunelere göre daha fazla hava ve su buharı geçirgenliğine sahip
oldukları ve genel olarak ısı iletkenliklerinin arttığı tespit edilmiştir. Bu
özellikler göz önünde bulundurularak; kuvvet uygulandığında yüksek geçirgenliğe
ve yüksek ısı iletimi özelliklerine sahip ve böylece daha konforlu kumaş
tasarlanması mümkündür.