Auxetic yapıda örme kumaşların geliştirilmesi ve yapısal özelliklerinin araştırılması


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MEHMET TİRİTOĞLU

Danışman: Yasemin Kavuşturan

Özet:

Poisson oranı; bir malzemenin yük altında en ve boy yönlü boyut değişikliği arasındaki orandır. Çoğu malzemeye kuvvet uygulandığında en yönünde daralma meydana gelir. Bu malzemeler pozitif poisson oranına (Poisson Ratio – PR) sahiptir. Hem en hem de boy yönlü genişlemenin sağlandığı malzemeler negatif poisson oranına sahiptir ve auxetic malzeme olarak adlandırılırlar. Negatif poisson oranlı (auxetic) malzemeler, üstün özelliklerinden dolayı özellikle teknik tekstillerde farklı yapıdaki malzeme talebini karşılama potansiyeline sahiptir. Auxetic yapıda örme kumaşların geliştirilmesi ve yapısal özelliklerinin incelendiği çalışmada spor giyim ürünlerinde kullanıma uygun auxetic örme kumaşların düz örme makinelerinde üretimi amaçlanmıştır. Literatürdeki PR ölçüm yöntemleri incelenmiş ve yeni ölçüm metodu geliştirme çalışmaları yapılmıştır. Literatürdeki auxetic yapıda örme kumaşlara ilaveten tekstil dışındaki auxetic malzemelerin yapıları da örme desen programına uyarlanarak farklı örgüde 33 adet numune üretimi gerçekleştirilmiştir. PR ile kumaş performans özellikleri arasındaki ilişki incelenerek auxetic örme kumaşların spor giyim ürünlerinde kullanımı araştırılmıştır. Sonuçta; PR azaldıkça numunelerin en yönlü genişledikleri ve porozite değerlerinin arttığı, bunun sonucunda geçirgenliğin arttığı görülmüştür. Auxetic yapıdaki numunelerin uzama miktarı arttıkça pozitif PR numunelere göre daha fazla hava ve su buharı geçirgenliğine sahip oldukları ve genel olarak ısı iletkenliklerinin arttığı tespit edilmiştir. Bu özellikler göz önünde bulundurularak; kuvvet uygulandığında yüksek geçirgenliğe ve yüksek ısı iletimi özelliklerine sahip ve böylece daha konforlu kumaş tasarlanması mümkündür.