Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2004
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: İBRAHİM DURMAZ
Danışman: İSMAİL GÜLER
Özet:İ'râbu'l-Kur'ân, Kur'ân metninin Arap grameri açısından incelenmesi sonucu hicri II. yüzyılın sonlarıyla III. yüzyılın başlarında ortaya çıkmış bir Kur'ân ilmidir. İ'râbu'l-Kur'ân'ın ortaya çıkışında Kur'ân metninin yanlış okunmasına engel olmak, Kur'ân'ı daha iyi anlamak ve O'nu Kur'ân metninde gramer hatası olduğunu iddia edenlere karşı savunmak gibi etkenler yatmaktadır. İ'râbu'l-Kur'ân sahasmda pek çok eser kaleme alınmıştır. Mekkî b. Ebû Tâlib el-Kaysî'nin (öl. 437/1045) Müşkilü İ'râbi'l-Kur'ân adlı eseri (IV). 10. yüzyılda bu sahada kaleme alman önemli eserlerden biri olarak kabul edilir, el- Kaysî eserim kaleme alırken Kur'ân âyetlerini "müşkil olan ve olmayan" şeklinde sınıflandırmış ve eserinde sadece müşkil ayetlere yer vermiştir. el-Kaysî eserinde Kur'ân ayetlerini Arap dilinin gramer yapısı içinde ele almış ve çoğunlukla Arap dilinin yapısı gereği birden çok anlama gelebilecek ayetleri i'râb etmiştir. Onun müşkil ayetten kastı da budur. Eserin bir başka özelliği de Kur'ân kıraatine dair kıymetli bilgiler içermesidir. el-Kaysî eserme aldığı kırâatları Arap grameri açısından incelemiş ve onların gramere göre izahını yapmıştır. Kur'ân'm Arap grameri açısından incelenmesi hiçbir zaman güncelliğim kaybetmemiş ve bu sahada geniş bir literatür oluşmuştur. Bundan sonra da bu sahada yeni eserlerin kaleme alınacaktır. Özetle el-Kaysî'nin "Müşkilü İ'râbu'l-Kur'ân" adlı eseri "İ'râbu'l-Kur'ân" sahasında kaleme alman, içerisinde Arap gramerine ve Kur'ân kıraatine dair önemli bilgiler içeren bir kaynak kitap olma özelliğini korumaktadır.