Varroa destructor ile doğal enfeste bal arılarında organik asitlerin kullanımı ve etkinliği


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: AHMET ONUR GİRİŞGİN

Danışman: LEVENT AYDIN

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Bu çalışma, Avrupa bal arısının (Apis mellifera L.), dünyanın birçok ülkesinde ve ülkemizde en yaygın paraziti olan Varroa destructor'a (Anderson ve Trueman, 2000) karşı Avrupa ve Amerika'da kullanılan organik asitlerden Formik asit, Okzalik asit ve Laktik asit'in Marmara Bölgesi koşullarında kullanımı ve etkinliğinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır.Asitlerin etkinliğini belirlemek amacıyla, iki sonbahar ve bir ilkbahar olmak üzere üç sezon boyunca sekizer kovandan oluşan gruplara, Formik asit % 80'lik flakon şişesi ve % 65'lik poşet yöntemiyle 1 hafta arayla 2 kez, % 4`lük Okzalik asit çerçeveler arasına damlatma yöntemiyle 1 hafta arayla 3 kez, % 15'lik Laktik asit çerçeveler üzerine püskürtme yöntemiyle 1 hafta arayla 2 kez uygulanmış, bir grup da ilaçlanmadan kontrol olarak bırakılmıştır. Aynı zamanda karşılaştırma amacıyla etkisi bilinen bir kimyasal ilaç olan Coumaphos (Kamofos) etken maddeli Perizin de bir gruba denenmiştir.Asitlerin etkinlikleri Yüzde Değişimi Formülüne göre, asitler arası ilişki ise çoklu karşılaştırma testiyle hesaplanmıştır. Buna göre sonbaharın 1. sezonunda en yüksek etki % 81.58 ile Okzalik asitte daha sonra % 76.28 ile Perizinde, % 55.97 ile Formik asitte, % 18.82 ile Laktik asitte görülmüştür. İlkbahar sezonunda % 87.0 ile Perizinde, % 76.57 ile Laktik asitte, % 66.66 ile Formik asitte ve % 56.59 ile Okzalik asitte; sonbaharın 2. sezonunda (3. sezonda) ise % 95.44 ile Perizinde, % 94.44 ile Formik asitte, % 74.98 ile Okzalik asitte ve % 61.27 ile Laktik asitte ortaya çıkmıştır. Denemeler süresince ana arının yumurtlama performansında bir azalma olmamış, işçi arılarda da anormal ölümler görülmemiştir.Sonuç olarak her üç asidin de ülkemiz Marmara Bölgesi koşullarında özellikle sonbaharda belirtilen şekillerde kullanılması durumunda Varroa destructor'a karşı etkili olabileceği sonucu çıkarılmıştır.