Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Hatice Çeliktaş
Danışman: SEZEN ÖZEKE
Özet:Müziğin toplumun her kesimine ulaşmasında şarkı söylemenin, müzik okur-yazarlığının, erken yaşta müzik eğitiminin ve okul müzik eğitiminin önemine değinen Kodály, ulusal halk kültürünün nesilden nesile ulaşmasında ise halk müziğinin ve çocuk korolarının önemini her fırsatta dile getirmiştir. Bu fikirler çerçevesinde, yirminci yüzyılın ikinci yarısından itibaren özellikle çocuk müzik eğitiminde dünya genelinde öne çıkan müzik öğretim yaklaşımlardan biri olan Kodály felsefesi ve metodu, Türkiye’de de son 30 yıllık süreçte sürekli artan bir ilgiyle müzik eğitim literatüründe ve uygulamalarında kendine yer bulmaya başlamıştır. Türkiye’de yapılan araştırmalarda Kodály felsefesi ve metoduna ilişkin uygulamalara çeşitli boyutlarda yer verildiği görülürken Kodály felsefesinde önemli bir yer tutan ve birbirini zincirleme bir yapıda takip eden bir öğretim sürecine yer veren bir araştırmaya ise rastlanamamıştır. Bu bağlamda araştırmada Kodály felsefesi, metodu ve ders planlama ilkelerine uygun olarak hazırlanmış Kodály temelli müzik öğretim programının hazırlık çocuk korosunda eğitim alan çocukların müziksel işitme ve okuma becerilerine olan etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda araştırma sürecinde; metodun işleyişi, metotta kullanılan teknik ve araçlar ile materyaller göz önünde bulundurularak 30 adet ders planı içeren bir öğretim programı hazırlanmış ve hazırlık korosunda eğitim alan çocuklara uygulanmıştır. Tek grup öntest-sontest deneysel desen kullanılarak yapılan araştırmanın öntest ve sontest uygulamalarında, çocukların müziksel işitme ve okuma becerilerini ölçmek için Gordon’un Intermediate Measures of Music Audiation (IMMA) testi ile araştırmacı tarafından hazırlanan Tonal İşitme ve Deşifre Testi (TİDPT) ve majör-minör şarkıdan oluşan Müziksel Okuma Soru Takımı (MOST) kullanılmıştır. Öntest-sontest uygulamalarına ilişkin değerlendirme sürecinde ise, IMMA testi cevap anahtarının yanı sıra, araştırmacı tarafından uzman görüşleriyle hazırlanan Tonal İşitme Dereceli Puanlama Anahtarı (TİDPA), Tonal Deşifre Dereceli Puanlama Anahtarı (TDDPA) ve Müziksel Okuma Dereceli Puanlama Anahtarı (MODPA) kullanılmıştır. Araştırmada sonuç olarak çocukların; IMMA testi, TİDPT- Tonal işitme, TİDPT- Tonal deşifre, MOST- Ritmik okuma, MOST- Solfej olmak üzere tüm testlere ilişkin öntest-sontest puanları arasında sontestler lehine istatistiksel olarak anlamlı farklılığa ulaşılmış ve Kodály temelli müzik öğretim programının çocukların müziksel işitme ve okuma becerileri üzerinde etkili olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca çocukların öntest ve sontest sonuçları ayrıntılı olarak incelenmiş ve tüm çocukların müziksel işitme ve okuma becerilerinde önemli düzeyde artış olduğu tespit edilmiştir. Özetle, özellikle çocukların müziksel işitme ve okuma becerilerinin geliştirilmesine yönelik olarak aşamalı ve zincirleme bir yapıda hazırlanmış olan Kodály felsefesine uygun olarak tasarlanan öğretim programının, farklı sınıf/yaş düzeyleriyle farklı özellikteki gruplar için de uyarlanarak kullanılabileceği ve bu doğrultuda örnek teşkil eden bir rehber olabileceği görülmektedir. Bu doğrultuda, Kodály temelli müzik öğretim programı’nın farklı çocuk korolarının yanı sıra, genel müzik eğitiminde de uyarlanarak kullanılması önerilebilir.