XVII. asrın ilk çeyreğinde Bursa'da kadınlar tarafından kurulan vakıfların kuruluş amaçları ve işleyişleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: KÜBRA ABAZİ

Danışman: ALİ İHSAN KARATAŞ

Özet:

Toplumsal yardımlaşma ve dayanışma ruhuyla kurulan vakıf sistemi yüzyıllar boyu insanlığa hizmet etmiş bir müessesedir. İnsanlar vakıf kurmayı çeşitli gayelerle ilke edinmiş, sosyal ve iktisadî alanda çok çeşitli vakıflar kurmuşlardır. İslam dininin yardımlaşmayı teşvik etmesiyle birlikte vakıf bir kurum olarak hukukun içinde yer almaya başlamıştır. Araştırmamızda hanımların yazdırdığı vakfiyeler esas alınarak vakıf kurumuna hanımların katkısı ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Osmanlı Devleti'nde yaşamış hanımların sosyal ve ekonomik hayata ne ölçüde katıldığı mevzusu tarihimizin layıkıyla anlaşılması için önem arz etmektedir. Her ne kadar özelde Osmanlı, genelde İslam medeniyet tarihinde kadınların mümtaz konumunu takdir etmek istemeyenler olsa da kadınlara yönelik bu araştırmalar aksini ispatlamıştır. Araştırmamız cinsiyet ayrımı yapmayı değil kadınların medeniyetimize dünden bugüne yapmış oldukları önemli katkıları gün yüzüne çıkarmayı gaye edinmektedir. Çalışmamızda XVII. yüzyılın ilk çeyreğinde Bursa'da kadınlar tarafından kurulmuş ve Bursa Şer'iyye Sicilleri defterlerinde yer alan vakfiyeler birinci el kaynak olarak kullanılmıştır. Vakfiyelerden yola çıkarak o yüzyıldaki hanımların sosyal ve iktisadî hayata katkıları ile hukukî alanda sahip oldukları hak ve özgürlükler açıklanmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda yapılan çalışmamız tarihimizde kadın hak ve hürriyetinin ne seviyede olduğunu göstermeyi amaçlamaktadır.