Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ELNARA HUSEYNOVA
Danışman: Hatice Onuray Eğilmez
Özet:
Sanat eğitiminin bir boyutu olan çalgı eğitiminin çocuklar üzerindeki etkileri araştırılırken,
piyano eğitiminin de söz konusu çalgının özelliğinden ötürü dikkat becerileri üzerinde etkili
olabileceği düşünülmüştür. Bu düşünceden hareketle planlanan araştırmada özengen piyano
eğitiminin 7-12 yaş grubu çocukların dikkat becerilerine etkisinin ortaya konması
amaçlanmıştır. Araştırmanın amacı doğrultusunda çalışma grubu amaçlı ve benzeşik
örnekleme yöntemiyle 2017-2018 eğitim öğretim yılı bahar yarıyılında Bursa ilinde Milli
Eğitim Bakanlığına bağlı özel okullarda okuyan 99 öğrenciyle (deney grubu n= 46, kontrol
grubu n= 53) oluşturulmuştur. Deney grubuna haftada 1 saat olmak üzere 14 hafta süresince
araştırmacı tarafından planlanan ve uygulanan piyano eğitimi dersi verilmiştir. Uygulama
öncesi ve sonrasında deney ve kontrol grubunda yer alan tüm çocukların dikkat becerilerini
ölçmek amacıyla Stroop Renk Kelime Testi yapılmıştır. Araştırmada nicel araştırma
viii
yöntemlerinden deneysel araştırma modeli kullanılmış, verilerinin istatiksel çözümleri için
SPSS 23.0 paket programı 2x2 karışık ANOVA’lardan yararlanılmış karma faktöriyel desen
kullanılarak çözümlenmiştir. Sağlıklı bireyler üzerinde yapılan bu çalışmada testin
nöropsikolojik değerlendirme puanlaması yapılmamış sadece deney ve kontrol grubu
arasındaki istatiksel farklar üzerinde durulmuştur.
4 kısımdan oluşan Stroop Renk-Kelime testinin okuma ve bilgi işleme hızının temel
düzeyini belirleyen “Siyah Beyaz Okuma” bölümünde iki grubun okuma sürelerinin benzer
şekilde kısaldığı ve anlamlı bir fark olmadığı görülmüştür. Testin kontrol amaçlı olup renk
söyleme ve bilgi işleme hızını belirleyen “Kare Rengi Söyleme” bölümünde, her iki grubun
da cevaplarında hızlanma olduğu ancak deney grubundaki hız artışının anlamlı derecede fazla
olduğu tespit edilmiştir. Testin odaklanmış dikkatin yanı sıra seçici dikkati de belirleyen
bölümlerden biri olan “Renkli Kelime Okuma” bölümünde de deney grubundaki çocukların
cevaplama sürelerinde anlamlı derecede artış olduğu görülmüştür. Testin son aşaması bozucu
etkiyi en çok ortaya koyan “Renkli Kelimelerin Rengini Söyleme” bölümünde okuma
sürelerinin deney grubunun kontrol grubuna kıyasla daha fazla kısalmış olmasına rağmen bu
farkın istatistik olarak anlamlı olmadığı tespit edilmiştir. Testin 3. ve 4. bölümleri arasında
okuma hızı farkları dikkatin genel seviyesi ve odaklanma becerileri açısından bilgi
vermektedir. Bu noktada araştırmada kontrol ve deney gruplarının her ikisinde de fark tespit
edilmiş ancak bu farkın istatistiksel olarak anlamlı olmadığı görülmüştür. Ayrıca yanlış
söyleme sayılarında gruplar arasında anlamlı fark bulunmazken, spontan düzeltme sayılarında
deney grubunda kontrol grubuna göre istatiksel olarak anlamlı fark olduğu saptanmıştır.
Sonuç olarak tüm test bölümlerinde piyano eğitimi verilen öğrencilerin okuma sürelerinin
kısalmış olması, kontrol grubuna göre dikkat becerilerinin daha olumlu anlamda geliştiğini
göstermektedir