Zıtlık yatırım stratejisinin davranışsal finans yaklaşımı ile değerlendirilmesi: Borsa İstanbul üzerine bir uygulama-


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EBRU AYDOĞAN

Danışman: DEĞER ALPER

Özet:

Finans literatüründe son 50 yıldır en çok araştırılan konulardan birisi, hisse senetlerinin getiri tahmin edilebilirliği üzerine geliştirilen stratejilerdir. 1950'lerden sonra literatürde hakim düşünce olarak kabul edilen geleneksel finans ve teorileri, uygulanan hiçbir stratejinin, piyasa üzerinde kazanç sağlamayacağını öne sürmüştür. Bu görüşünü ise, etkin piyasalar hipotezinin de temel dayanak noktaları olan, rasyonel yatırımcılar ve etkin işleyen piyasalar kavramlarına dayandırmıştır. Ancak 1970'lerden sonra geleneksel finans ve teorilerinin piyasalarda gerçekleşen bazı olayları açıklamakta yetersiz kaldığı birçok çalışma ile kanıtlanmıştır. Bunun sonucunda ise davranışsal finans denen yeni bir alan ortaya çıkmıştır. Psikoloji, sosyoloji ve finans gibi farklı bilim dallarının entegrasyonu konumunda olan davranışsal finans, psikolojik faktörlerinde etkisi ile yatırımcıların her zaman rasyonel hareket edemeyeceğini ve bunun sonucunda da piyasaların etkinliğinin azalacağını savunmaktadır. Davranışsal finans alanında yapılan çalışmalar, yatırımcıların rasyonel olmayan davranışları sonucunda piyasalarda bazı ortalamadan sapmaların -anomalilerin- ortaya çıktığını öne sürmektedir. Piyasalarda görülen anomalilerden en çok üzerinde durulan anomaliler ise aşırı reaksiyon ve düşük reaksiyon olmuştur. Yapılan çalışmalar, aşırı ve düşük reaksiyon sayesinde piyasa üzerinde kar elde edilebileceğini öne sürmektedir. Söz konusu karın elde edilmesi için ise, birbirine zıt olan iki strateji geliştirilmiştir. Düşük reaksiyonun avantajından faydalanarak momentum yatırım stratejisi, aşırı reaksiyonun avantajından faydalanarak ise zıtlık yatırım stratejisi geliştirilmiştir. Bu çalışmanın amacı, zıtlık yatırım stratejisinin, Borsa İstanbul'da 1-5 yıl arası farklı vadelerde karlı olup olmadığının incelenmesidir. Çalışmanın örneklemi, 1 Ocak 2000 ve 31 Aralık 2011 arası dönemde, Borsa İstanbul'da Ulusal Pazar'da kesintisiz olarak işlem gören hisse senetlerinden oluşmaktadır. Çalışma De Bondt ve Thaler'ın kazanan ve kaybeden portföy metodu kullanılarak yapılmıştır. Bu amaçla, 1,2,3,4, ve 5 yıllık portföy dönemlerinde kazanan ve kaybeden portföyler oluşturulmuştur. Daha sonra, izleyen 1,2,3,4 ve 5 yıllık test dönemindeki performansları incelenmiştir. Çalışmanın sonucunda zıtlık stratejisinin bütün vadelerde karlı olduğu ancak 2 yıllık vadede ki karlılık oranın en yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır.